โภชนบำบัดในผู้ป่วยโรคหัวใจที่มีภาวะทุพโภชนาการ

Abstract

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาการเจริญเติบโตของผู้ป่วย cardiac cachexia ในช่วงที่ได้รับนมสูตรพิเศษ (special formula) เปรียบเทียบกับช่วงที่ได้รับนม commercial formula ที่มีอยู่เดิมในโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ รูปแบบการวิจัย: การวิจัยแบบไปข้างหน้า, pre and post exposure สถานที่ศึกษา: ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ ประชากรที่ศึกษา: ผู้ป่วยเด็กโรคหัวใจที่มีภาวะทุพโภชนาการ อายุตั้งแต่แรกเกิดถึง 1 ปี ที่มารับการรักษาในโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ ระหว่างเดือนกรกฎาคม 2543 ถึง เมษายน 2544 วิธีการศึกษา: ผู้ป่วยที่ทำการศึกษาจะได้รับการซักประวัติ, ตรวจร่างกาย, วัด anthropometry และเจาะหาระดับ serum albumin ทุกราย แล้วให้กินนม commercial formula 1 เดือน แล้ววัด anthropometry หา serum albumin และทำ 3-days dietary recall เพื่อประเมินพลังงานที่ได้จากอาหารเสริม ถ้าน้ำหนักผู้ป่วยขึ้นน้อย (<15 gm/day) จะให้กินนมสูตรพิเศษ (special formula) 1 เดือน แล้ววัด anthropometry เจาะหา serum albumin และทำ 3-days dietary recall อีกครั้ง หลังจากนั้น นำค่า parameter ที่เปลี่ยนแปลงช่วง 1 เดือนแรก และ 1 เดือนหลังมาเปรียบเทียบกัน โดยใช้สถิติ paired t-test โดยถือค่า P<0.05 ว่ามีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ผลการศึกษา: ผู้ป่วยที่เข้าเกณฑ์การศึกษามีจำนวน 10 ราย มี 7 รายที่เป็น first degree protein energy malnutrition, 2 รายเป็น second degree protein energy malnutrition, 1 รายที่เป็น third degree protein energy malnutrition ค่า serum albumin ก่อนเข้าทำการศึกษาอยู่ในเกณฑ์ปกติ (3.8-4.9 gm/dL, mean = 4.32 gm/dL) หลังให้กินนม special formula พบว่าทั้ง head circumference, weight และ length เพิ่มขึ้นมากกว่าช่วงที่ให้กินนม commercial formula แต่มีเฉพาะ length เท่านั้นที่เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) ส่วน triceps skinfold thickness, subscapular skinfold thickness และ midarm circumference ไม่มีความแตกต่างกัน ในส่วนของพลังงานที่ได้จากการกินนม special formula พบว่ามากกว่า commercial formula (606.50 vs 433.97 kcal/day) แต่ในขณะที่พลังงานที่ได้จากอาหารเสริมทั้งสองช่วงไม่แตกต่างกัน (124.66 vs 110.91 kcal/day) ผลสรุป: การศึกษานี้พบว่าหลังจากให้กินนม special formula ในผู้ป่วยเด็กโรคหัวใจที่มีภาวะทุพโภชนาการ ทำให้ภาวะโภชนาการดีขึ้น เมื่อเทียบกับนม commercial formula ในส่วนของ head circumference, weight และ length แต่มีเพียง length เท่านั้นที่เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ และพบว่าภาวะโภชนาการที่ดีขึ้น มีความสัมพันธ์กันโดยตรงกับปริมาณพลังงานที่ได้รับเข้าไป