กระบวนการสื่อสารในการเคลื่อนไหวของกลุ่มผู้คัดค้านโครงการท่อก๊าซไทย-มาเลเซีย

Abstract

งานวิจัยชิ้นนี้มีวัตถุประสงค์ 2 ประการคือ 1) เพื่อศึกษาถึงกระบวนการสื่อสารในการเคลื่อนไหวคัดค้านโครงการท่อก๊าซไทย-มาเลเซีย และ 2) เพื่อวิเคราะห์เนื้อหาสารในการแสดงเหตุผล และการใช้หลักฐาน ที่กลุ่มผู้คัดค้านใช้ในการเคลื่อนไหวคัดค้านโครงการท่อก๊าซไทย-มาเลเซีย ผลการวิจัยพบว่า กระบวนการสื่อสารในการคัดค้านโครงการ มีลักษณะของการเคลื่อนไหวทางสังคมรูปแบบใหม่ (New social movement) ซึ่งไม่ได้มุ่งเน้นที่จะโค่นล้มอำนาจรัฐ แต่ต้องการสื่อสารเพื่อปกป้องสิทธิชุมชน และยืนยันที่จะดำรงชีวิตอย่างที่เป็นอยู่ โดยกลุ่มผู้คัดค้านได้ใช้วิธีการต่างๆ ในการดำเนินการเคลื่อนไหว เช่น การยื่นหนังสือ การออกแถลงการณ์ การจัดเวทีสัมมนา เป็นต้น แต่ก็ไม่ประสบความสำเร็จ เพราะรัฐบาลยังคงเดินหน้าก่อสร้างโครงการต่อไป สำหรับเนื้อสารหาที่กลุ่มผู้คัดค้านใช้ในการเคลื่อนไหวนั้น จะเน้นที่วิถีชุมชน โดยยึดหลักเศรษฐกิจพอเพียง รวมไปถึงการใฝ่หาความเป็นธรรมจากสังคม มีการแสดงเหตุผล และโต้แย้งสิ่งที่รัฐกระทำ รวมถึงแสดงข้อสงสัยเพื่อให้รัฐตอบคำถามในข้อมูลที่ยังไม่กระจ่าง มีการนำหลักฐานทั้งที่เป็นลายลักษณ์อักษร และไม่เป็นลายลักษณ์อักษร มาใช้เพื่อเพิ่มความน่าเชื่อถือของข้อมูล และยืนยันว่าการที่พวกเขาดำเนินการเคลื่อนไหวนั้นเป็นสิ่งที่ถูกต้อง ในขณะที่ฝ่ายรัฐบาลจะใช้เหตุผลของการพัฒนาประเทศ และผลประโยชน์ของประชาชนส่วนใหญ่เป็นสำคัญ โดยใช้ความน่าเชื่อถือของตัวบุคคล และเหตุผลเสมือนจริงมาเป็นข้อสนับสนุนและด้วยเหตุผลที่ตั้งอยู่บนแนวคิดที่ต่างกันเช่นนี้ ทำให้กระบวนการเคลื่อนไหวของชาวบ้าน ไม่สามารถโน้มน้าวรัฐบาลให้หันมาสนใจปัญหาที่เกิดขึ้นได้