Please use this identifier to cite or link to this item:
https://cuir.car.chula.ac.th/handle/123456789/13031
| Title: | การพัฒนาสูตรตำรับสารละลายน้ำมันกานพลูเป็นยาสลบในสัตว์น้ำ : รายงานการวิจัย |
| Other Titles: | Formulation of clove oil solution as an anesthetic for aquatic animals |
| Authors: | เจนนุช ว่องธวัชชัย พรชัย โรจน์สิทธิศักดิ์ นุชนารถ ทิพย์มงคลศิลป์ ณัฐพล จงอรุณงามแสง |
| Email: | [email protected] [email protected] ไม่มีข้อมูล ไม่มีข้อมูล |
| Other author: | จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. คณะสัตวแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. คณะเภสัชศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. คณะสัตวแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. คณะเภสัชศาสตร์ |
| Subjects: | น้ำมันกานพลู สารสกัดจากพืช ยาระงับความรู้สึก การวางยาสลบสัตว์ สัตว์น้ำ |
| Issue Date: | 2549 |
| Publisher: | จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย |
| Abstract: | น้ำมันกานพลู เป็นผลิตภัณฑ์ธรรมชาติที่ได้จากพืช มีฤทธิ์ทางชีวภาพทำให้สัตว์น้ำมีอาการเซื่องซึม สงบระงับกล้ามเนื้อคล้ายตัว จนถึงทำให้สัตว์ซึมลึกและลสบซึ่งเป็นประโยชน์สำหรับการจัดการสัตว์น้ำ เช่น การควบคุมลดความก้าวร้าว การผสมเทียม ชั่งน้ำหนัก และการขนส่ง เป็นต้น แม้ว่าน้ำมันกานพลูสามารถสลายตัวด้วยกระบวนการทางชีวภาพและปลอดภัยต่อสิ่งแวดล้อม แต่การนำมาใช้เป็นยาสลบในสัตว์น้ำมีข้อจำกัดด้านประสิทธิภาพเนื่องจากน้ำมันกานพลูไม่ละลายน้ำ ทำให้การกระจายตัวในน้ำไม่ดีและออกฤทธิ์ไม่สม่ำเสมอ เป็นแผ่นฟิมล์น้ำมันลอยปกคลุมที่ผิวน้ำ การศึกษานี้เป็นการพัฒนาสูตรตำรับผลิตภัณฑ์น้ำมันกานพลูพร้อมใช้เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการนำไปใช้งานและปลอดภัยในการทำให้สัตว์น้ำสลบหรือสงบระงับ ความปลอดภัยของสารละลายน้ำมันกานพลูต่อสัตว์น้ำประเมินโดยการศึกษาความเป็นพิษเฉียบพลันของสารละลายน้ำมันกานพลูในสัตว์น้ำชนิดต่าง ๆ เมื่อสัมผัสสารเป็นเวลา 24 ชั่วโมง พบว่าระดับความเข้มข้นของน้ำมันกานพลูที่ทำให้สัตว์ตายครึ่งหนึ่งของจำนวนสัตวี่ใช้ทดสอบ (Lethal Dose 50%, LD[subscript 50]) ในหอยเป๋าฮื้อขนาด 8-12 มิลลิเมตร 13.18 ppm ปลากระพงขนาด 1 กรัม 12.21 ppm ปลานิลขนาด 0.4 กรัม 11.45 ppm และปลาหมอสีขนาด 20.32 กรัม 15.07 ppm ขนาด 8-10 กรัม 16.31 ppm การศึกาความเป็นพิษกึ่งเฉียบพลันของสารละลายน้ำมันกานพลูในปลาหมอสีขนาด 20.32 กรัม สัมผัสน้ำมันกานพลู 4-6 ppm เป็นเวลา 48 ชั่วโมง ไม่พบจุลพยาธิสภาพของเนื้อเยื่อเหงือกที่แสดงถึงความเป็นพิษกึ่งเฉียบพลันของสารละลายน้ำมันกานพลู ประสิทธิภาพของสารละลายน้ำมันกานพลูในการทำให้สัตว์น้ำสงบระงับ ลดการเคลื่อนไหว และลดการขับถ่ายของเสีย สามารถใช้ขนส่งสัตว์น้ำเป็นระยะเวลา 12-24 ชั่วโมง ในภาชนะบรรจุสัตว์น้ำจำกัดและไม่มีกรเปลี่ยนถ่ายน้ำระหว่างขนส่ง พบว่าความเข้มข้นของน้ำมันกานพลูที่เหมาะสมในการสงบระงับสัตว์น้ำเพื่อการขนส่ง คือ 4 ppm สำหรับลูกปลากระพงขนาด 1 กรัม 5-10 ppm สำหรับลูกนิลขนาด 0.3-5 กรัม และ 4-6 ppm สำหรับปลาหมอสีขนาด 8-30 กรัม นอกจากนี้การทดสอบประสิทธิภาพของสารละลายน้ำมันกานพลูในการจับบังคับสัตว์น้ำซึ่งต้องการระดับสลบลึกหรือสูญเสียการทรงตัวเพื่อการจัดการ เช่น ชั่งน้ำหนัก ผสมเทียม ฉีดยา ความเข้มข้นของสารละลายน้ำมันกานพลู 50-500 ppm สามารถทำให้ปลาสงบต่อการจับบังคับและฟื้นกลับสู่สภาพปกติหลังจากเปลียนถ่ายน้ำโดยปลาไม่แสดงอาการระคายเคืองหรือตื่นตระหนก การทดสอบประสิทธิภาพและความปลอดภัยของสารละลายน้ำมันกานพลูต่อสัตว์น้ำ แสดงว่าสารละลายน้ำมันกานพลูที่พัฒนาขึ้นสามารถออกฤทธิ์ให้สัตว์น้ำสงบระงับ ลดการเคลื่อนไหว กล้ามเนื้อคล้ายตัว การเผาพลาญในร่างกายลดลง จนถึงทำให้สัตว์ซึมลึกและลสบ โดยไม่ทำให้สัตว์น้ำเกิดความระคายเคือง ผลิตภัณฑ์สามารถออกฤทธิ์ได้ทั้งน้ำจืดและน้ำเค็ม และเนื่องจากเป็นผลิตภัณฑ์ที่พัฒนามาจากสารสกัดสมุนไพรธรรมชาติที่มีการใช้ในการปรุงอาหารจึงมีความปลอดภัยต่อสัตว์น้ำ ผู้ใช้ และผู้บริโภคสัตว์น้ำที่ได้รับยา นอกจากนี้การพัฒนาสูตรตำรับสารละลายน้ำมันกานพลูเป็นยาสลบในสัตว์น้ำยังแสดงถึงการควบคุมคุณภาพของผลิตภัณฑ์จากการตรวจวิคราะห์ปริมาณสารออกฤธิ์ยูจีนอลโดยวิธีแก๊สโครมาโตกราฟี ให้ได้ปริมาณของยูจีนอลระหว่าง 90-110% ของปริมาณที่กำหนดและสามารถนำไปสู่การผลิตสูตรตำรับยาสัตว์น้ำในระดับอุตสาหกรรมเพื่อประโยชน์ทางด้านพาณิชย์และเกษตรกรรมของประเทศไทย |
| Other Abstract: | Anesthetics are used in aquaculture during transportation to minimize stress and reduce metabolism. They are also used immobilize fish during fishery management; manual spawning, weighting, measuring, marking or veterinary practice. Many compounds have been evaluated to anesthetize fish effectively and some are being distributed commercially. Effects of clove oil to produce sedation and anesthesia have been reported in some fish spp, and abalone. The constituents found in clove oil are phenolic compounds, mainly eugenol. Because clove oil is not soluble and poorly distributed in water, the use of inadequately formulated clove oil solution results in different effectiveness. Using ethanol to dissolve clove oil may irritate and cause skin burn to fish. The present study has formulated the ready-to-use clove oil solution for anesthesia of aquatic animals. The product is water-soluble and its safety and efficacy has been experimentally evaluated. The toxicity of clove oil to different aquatic animals was studied and median Lethal Concentration (LC [subscript 50]) at 24 hr were reported in acute toxicity testing. LC [subscript 50] of clove oil evaluated in the static bath exposure were; 13.18 ppm for abalone Haliotis diversicolor spat (8-12 ppm), 12.21 ppm for Sea Bass Lates calcarifer (1 g. body weight), 11.45 ppm for Nile tilapia Oreocromis nilotica (0.4 g. body weight), 15.07 ppm for Cichlid Herichthys spp (20-30 g. body weight), and 16.31 ppm (8-10 g. body weight), Subcellular changes in gill or intoxication signs were not observed in Cichlid (20-30 g. body weight) exposed to 4-6 ppm clove oil solution for 48 hr, thus, suggesting the 48 ht exposure of is less than or equal to 6 ppm clove oil was safe for fish. The formulated clove oil solution can be used to sedate fish during transport, thus reducing their activities and injuries from hyperactivity or aggression. Different dosages have been demonstrated effectiveness in fishery use; 4 ppm clove oil for Sea bass fry (1 g. body weight),5-10 ppm for Nile tilapia fry (0.3-5 g. body weight) and 4-6 ppm for Cichlid (8-30 g. body weight), Rapid anesthesia can be accomplished with levels rang from 50-500 ppm clove oil solution. The present study has formulated clove oil solution intended for the temporary immobilization of fish, abalone and other aquatic animals. The product has been evaluated for efficacy and safety to be used as anesthetic for aquatic animals. Anesthetization can be achieved effectively in fresh and seawater. As the product is formulated from nature plant product bring used as food additive, it is proposed to be safe for use in handling aquatic animals for human comsumption. The quality control of the formulated clove oil solution was performed by the analysis of the pharmaceutical active ingredient, eugenol content, using gas chromatography. The content of eugenol in the product was found comparable to 98.59% of the labeled amount, indicating that the formulated clove oil solution can be standardized for active pharmaceutical ingredient, and hence promoting commercial production for the use in aquaculture. |
| Description: | โครงการวิจัยสู่ชุมชน กองทุนรัชดาภิเษกสมโภช |
| URI: | http://cuir.car.chula.ac.th/handle/123456789/13031 |
| Type: | Technical Report |
| Appears in Collections: | Vet - Research Reports |
Files in This Item:
| File | Description | Size | Format | |
|---|---|---|---|---|
| Janenuj_Clove.pdf | 5.72 MB | Adobe PDF | View/Open |
Items in DSpace are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.