การศึกษาการดำเนินงานของบริษัทค้าแป้งมันสำปะหลังที่มีโรงงาน และไม่มีโรงงานในประเทศไทย

Abstract

วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อที่จะศึกษาถึงโครงสร้างและการดำเนินงานตลอดจนถึงปัญหาและอุปสรรคในการดำเนินงานของบริษัทค้าแป้งมันสำปะหลังที่มีโรงงานและไม่มีโรงงาน โดยมุ่งเน้นศึกษาเฉพาะบริษัทที่ส่งออกแป้งมันสำปะหลังเท่านั้น และในส่วนการดำเนินงานศึกษาเฉพาะการดำเนินงานด้านที่สำคัญ ๆ กล่าวคือ ด้านการผลิต ด้านการซื้อหัวมันสำปะหลังสดและแป้งมันสำปะหลังเพื่อส่งออก ด้านการส่งออก และด้านการควบคุมคุณภาพแป้งมันสำปะหลัง พร้อมทั้งได้ตั้งข้อสมมุติฐานไว้ว่า บริษัทค้าแป้งมันสำปะหลังที่มีโรงงาน จะมีการดำเนินงานที่เป็นระบบและสามารถควบคุมคุณภาพแป้งได้ดีกว่า ผลการวิจัยพบว่า การดำเนินงานในด้านการผลิต ด้านการจัดซื้อหัวมันสำปะหลังสดและแป้งมันสำปะหลังเพื่อส่งออก ด้านการส่งออก ของบริษัทส่งออกแป้งมันสำปะหลังที่มีโรงงานและไม่มีโรงงานนั้นต่างก็มีระบบการดำเนินงาน ซึ่งไม่แตกต่างกันมาก แต่ผลจากการที่ได้ศึกษาวิจัยในเรื่องนี้ปรากฏว่าบริษัทส่งออกแป้งมันสำปะหลังที่มีโรงงาน จะมีการดำเนินงานที่เป็นระบบ และสามารถควบคุมคุณภาพแป้งได้ดีกว่า ดังนี้คือ การดำเนินงานที่เป็นระบบกว่า หมายความว่า ในแง่ที่ว่าขยายการดำเนินงานออกไปในแนวตั้ง (Vertical Integration) ครบวงจรของการดำเนินงานภาคอุตสาหกรรมเกษตรแป้งมันสำปะหลัง โดยเริ่มตั้งแต่การผลิตและจำหน่ายเองทั้งภายในและภายนอกประเทศ ซึ่งการดำเนินงานในลักษณะนี้จะส่งผลให้เกิดความมั่นใจในการส่งมอบแป้งมันสำปะหลังได้ตามกำหนด สามารถควบคุมคุณภาพแป้งได้ดีกว่า คือ ทราบคุณภาพแป้งมันสำปะหลัง เพราะเป็นผู้ผลิตแป้งมันสำปะหลังเอง ทำให้เกิดความมั่นใจมากกว่า จากการวิจัยได้ทราบถึงปัญหาและอุปสรรคที่สำคัญในการดำเนินงานด้านต่าง ๆ กล่าวคือ ปัญหาการจัดซื้อหัวมันสำปะหลังสด ในด้านการแย่งซื้อหัวมันสำปะหลังสดกับโรงงานผลิตมันสำปะหลังอัดเม็ดและมันสำปะหลังเส้นในบางจังหวัด ค่าผิดพลาดเนื่องจากวิธีวัดปริมาณแป้งในหัวมันสำปะหลังสด และปัญหาการส่งออกแป้งมันสำปะหลัง ในด้านขาดแคลนข้อมูลที่ใช้ประกอบการค้า การขนส่ง อุปสรรคการดำเนินงานจากนโยบายรัฐบาลและระเบียบพิธีการส่งออก ทำให้ไม่สามารถดำเนินงานโดยราบรื่นได้ นอกจากนั้นโครงสร้างตลาดต่างประเทศแป้งมันสำปะหลังไม่กระจายเท่าที่ควรจำกัดอยู่เพียงไม่กี่ประเทศ ทำให้ภาวการณ์ส่งออกแป้งมันสำปะหลังขาดเสถียรภาพ ประกอบกับต้องเผชิญกับมาตรการกีดกันทางการค้าและยังต้องแข่งขันกับแป้งชนิดอื่น ๆ ที่ใช้ทดแทนแป้งมันสำปะหลังได้อีกด้วย ดังนั้นจึงควรหาทางแก้ปัญหาต่าง ๆ เหล่านี้โดยขอเสนอแนะให้พัฒนาการแปรรูปแป้งมันสำปะหลังให้กว้างขวางขึ้น พยายามเพิ่มมูลค่าแป้งมันสำปะหลังให้สูงขึ้นก่อนส่งออกกล่าวคือ ส่งเสริมการผลิตแป้งมันสำปะหลังแปรรูป (Modified Starch) ให้มากขึ้น และลดการพึ่งพาตลาดต่างประเทศโดยนำแป้งมันสำปะหลังไปใช้ในอุตสาหกรรมทำกาวเดกซตริน (Dextrin) และทำแป้งขนมปัง ซึ่งมีลู่ทางที่จะลงทุนในเชิงการค้าขนาดใหญ่ได้และทำให้ช่วยเพิ่มการจ้างงานภายในประเทศและช่วยประหยัดเงินตราต่างประเทศอีกด้วย