ผลของสารสกัดมะเม่า (Antidesma ghaesembilla) ต่อจำนวน CD4 และ CD8 และการทำหน้าที่ของ NK cells ในเซลล์เม็ดเลือดขาวมนุษย์

Abstract

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาฤทธิ์ของสารสกัดมะเม่าไข่ปลา (A. ghaesembilla) ด้วยเอทานอลต่อจำนวน CD4 และ CD8 และการทำหน้าที่ของ NK cells ในเซลล์เม็ดเลือดขาวมนุษย์ ผลการทดสอบความเป็นพิษของสารสกัดด้วยวิธี MTT ที่ความเข้มข้นต่างๆ พบว่าสารสกัดไม่เป็นพิษต่อเซลล์เม็ดเลือดขาวที่ใช้ศึกษา การทดสอบฤทธิ์ของสารสกัดต่อการเจริญเพิ่มจำนวนของเซลล์ลิมโฟไซต์ที่แยกได้จากเลือดของคนปกติ ด้วยวิธี 3H-thymidine incorporation method พบว่าความเข้มข้นของสารสกัดที่กระตุ้นการเพิ่มจำนวนของเซลล์ได้แก่ 20, 100 และ 500 ไมโครกรัมต่อมิลลิลิตร โดยที่ความเข้มข้น 500 ไมโครกรัมต่อมิลลิลิตรให้ผลในการเพิ่มจำนวนเซลล์อย่างมีนัยสำคัญ อย่างไรก็ตามฤทธิ์ของสารสกัดที่ทำให้เซลล์ลิมโฟไซต์เจริญเพิ่มจำนวนนั้นมีค่าต่ำกว่าฤทธิ์ของสาร phytohemagglutinin (PHA) ที่ความเข้มข้น 10 ไมโครกรัม ต่อมิลลิลิตร อย่างมาก การทดสอบฤทธิ์ของสารสกัดต่อปริมาณ CD4+ และ CD8+ T cells โดยการใช้แอนติบอดีต่อโมเลกุลของ CD3, CD4 และ CD8 พบว่าสารสกัดไม่มีผลในการกระตุ้นการเพิ่มจำนวน CD4+ และ CD8+ T cells การทดสอบฤทธิ์ของสารสกัดต่อการกระตุ้นภูมิคุ้มกันแบบไม่จำเพาะ โดยการวิเคราะห์การทำงานของ NK cells ด้วยวิธี 51Cr release cytotoxicity assay พบว่าสารสกัดที่ความเข้มข้น 4 และ 20 ไมโครกรัมต่อมิลลิลิตร สามารถกระตุ้นการทำงานของ NK cells ได้ ในขณะที่ความเข้มข้นของสารสกัดที่สูงขึ้น (100 และ 500 ไมโครกรัมต่อมิลลิลิตร) กลับมีผลทำให้การทำงานของ NK cells ลดลงอย่างมีนัยสำคัญ โดยสรุปสารสกัด A. ghaesembilla ไม่มีผลเพิ่มจำนวนของ CD4+ และ CD8+ T cells แต่สามารถเพิ่มการทำงานของ NK cells ได้ จากข้อมูลการศึกษานี้ควรศึกษากลไกอื่นๆ ในการกระตุ้นภูมิคุ้มกันของร่างกาย และศึกษาผลของสารสกัด A. ghaesembilla ในเม็ดเลือดขาวที่แยกจากเลือดผู้ป่วยโรคเอดส์ อาจทำให้สามารถพัฒนามะเม่าเป็นยาบำบัดรักษาโรคต่อไปได้