การจำกัดสิทธิและเสรีภาพของบุคคลในสถานการณ์พิเศษ

Abstract

การปกครองในระบอบประชาธิปไตยได้ให้ความสำคัญกับการคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพของบุคคล แต่ใช่ว่าจะไม่มีข้อยกเว้น โดยรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 ได้บัญญัติเงื่อนไขในการตรากฎหมายจำกัดสิทธิและเสรีภาพของบุคคลไว้ว่า จะต้องกระทำเท่าที่จำเป็น และจะกระทบกระเทือนสาระสำคัญแห่งสิทธิและเสรีภาพมิได้ ต้องมีผลบังคับเป็นการทั่วไป และต้องระบุบทบัญญัติแห่งกฎหมายที่ให้อำนาจในการตรากฎหมายนั้นด้วย เงื่อนไขการตรากฎหมายจำกัดสิทธิและเสรีภาพของบุคคลตามรัฐธรรมนูญ เป็นการบัญญัติไว้อย่างกว้างๆ ส่งผลให้ฝ่ายนิติบัญญัติมิได้นำเงื่อนไขดังกล่าวมาพิจารณาในการตรากฎหมาย และในสถานการณ์พิเศษหรือสถานการณ์ฉุกเฉิน ที่กฎหมายให้อำนาจแก่ฝ่ายบริหารดำเนินการเพื่อให้สถานการณ์กลับสู่ภาวะปกติ จึงมีการผ่อนคลายการตรวจสอบการใช้อำนาจของฝ่ายบริหาร แต่ปรากฏว่าฝ่ายบริหารได้ใช้อำนาจตามบทบัญญัติแห่งกฎหมายกระทำการจำกัดสิทธิและเสรีภาพของบุคคล โดยมิได้คำนึงถึงข้อยกเว้นตามบทบัญญัติแห่งรัฐธรรมนูญ บางกรณีไม่มีการตรวจสอบการใช้อำนาจของฝ่ายบริหาร ส่งผลให้การกระทำของฝ่ายบริหารนอกจากจะเป็นการจำกัดสิทธิและเสรีภาพของบุคคลเกินขอบเขตแล้ว ยังเป็นการละเมิดสิทธิมนุษยชนด้วย ดังนั้น ฝ่ายนิติบัญญัติควรให้ความสำคัญกับเงื่อนไขในการตรากฎหมาย ที่มีบทบัญญัติจำกัดสิทธิและเสรีภาพของบุคคลให้มาก และฝ่ายบริหารจะใช้อำนาจกระทำการใดๆ ที่ไปจำกัดสิทธิและเสรีภาพของบุคคล ยิ่งต้องให้ความสำคัญกับข้อยกเว้นในการจำกัดสิทธิและเสรีภาพของบุคคล ตามบทบัญญัติแห่งรัฐธรรมนูญ เพื่อให้ประเทศไทยเป็นประเทศหนึ่ง ที่ให้ความสำคัญกับการคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพของบุคคลเทียบเท่านานาอารยประเทศ