ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการติดเชื้อในโรงพยาบาลที่เกิดจากเชื้อแบคทีเรียที่ดื้อต่อยาต้านจุลชีพหลายชนิดในผู้ป่วยเด็กที่เข้ารับการรักษาในหออภิบาลผู้ป่วยหนักกุมารฯ

Abstract

ัวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความชุกและปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการติดเชื้อในโรงพยาบาลที่เกิดจากเชื้อแบคทีเรียที่ดื้อต่อยาต้านจุลชีพหลายชนิดในหออภิบาลผู้ป่วยหนักกุมารฯ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ รูปแบบการวิจัย การศึกษาแบบเปรียบเทียบเชิงวิเคราะห์ ณ จุดใดจุดหนึ่งของเวลา สถานที่ทำการศึกษา หออภิบาลผู้ป่วยหนักกุมารฯ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ ประชากร ผู้ป่วยเด็กอายุ 0-15 ปีที่เข้ารับการรักษาในหออภิบาลผู้ป่วยหนักกุมารฯ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ระหว่างวันที่ 1 พฤษภาคม-29 ธันวาคม 2548 และมีการติดเชื้อเกิดขึ้นระหว่างเข้ารับการรักษาในหออภิบาลผู้ป่วยหนักกุมารฯ วิธีการศึกษา แบ่งผู้ป่วยเป็น 2 กลุ่มโดยอาศัยผลการเพาะเชื้อ ได้แก่ กลุ่มที่มีการติดเชื้อในโรงพยาบาลที่เกิดจากเชื้อแบคทีเรียที่ดื้อต่อยาต้านจุลชีพหลายชนิด (MDR-NI) และกลุ่มที่เกิดจากเชื้อแบคทีเรียที่ไม่ดื้อต่อยาต้านจุลชีพหลายชนิด (non MDR-NI) เปรียบเทียบข้อมูลทางคลินิกระหว่างผู้ป่วย 2 กลุ่มเพื่อหาปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการติดเชื้อในโรงพยาบาลที่เกิดจากเชื้อแบคทีเรียที่ดื้อต่อยาต้านจุลชีพหลายชนิด ผลการศึกษา อัตราการติดเชื้อในหออภิบาลผู้ป่วยหนักกุมารฯ ในช่วงระยะเวลาดังกล่าวเท่ากับ 29.2 ต่อ 1,000 patient days ชนิดของการติดเชื้อที่พบบ่อยที่สุดคือ ventilator-associated pneumonia (ร้อยละ 58) รองลงมาได้แก่ central venous catheter-related bloodstream infection (ร้อยละ 18) เชื้อที่พบเป็นสาเหตุบ่อยที่สุดคือ A. baumannii (ร้อยละ 38) รองลงมาคือ P. aeruginosa (ร้อยละ 15) และ coagulase-ve staphylococcus (ร้อยละ 15) อัตราการติดเชื้อที่ดื้อต่อยาต้านจุลชีพหลายชนิดเท่ากับ 14.6 ต่อ 1,000 patient days การศึกษานี้พบว่า กลุ่ม MDR-NI มีค่ามัธยฐานของระยะเวลา (median) ของการเข้ารับการรักษาในหออภิบาลผู้ป่วยหนักกุมารฯ ก่อนเกิดการติดเชื้อนานกว่าและมีจำนวนผู้ป่วยที่ได้รับการรักษาด้วยยาต้านจุลชีพชนิดออกฤทธิ์กว้าง (ciprofloxacin, imipenem/meropenem, sulperazon) ในช่วง 15 วันก่อนเกิดการติดเชื้อมากกว่ากลุ่ม non MDR-NI (9 วัน vs 6 วัน; p = 0.02 และร้อยละ 67 vs ร้อยละ 27; p = 0.04 ตามลำดับ) เมื่อเปรียบเทียบระหว่างกลุ่ม MDR-A. baumannii และ non MDR-A. baumannii พบว่ากลุ่มแรกมีระยะเวลาเฉลี่ยของการเข้ารับการรักษาในหออภิบาลผู้ป่วยหนักกุมารฯ ก่อนเกิดการติดเชื้อนานกว่า, มีจำนวนผู้ป่วยที่ได้รับการรักษาด้วยยาต้านจุลชีพชนิดออกฤทธิ์กว้างในช่วง 15 วันก่อนเกิดการติดเชื้อมากกว่าและมีระยะเวลาในการใช้เครื่องช่วยหายใจนานกว่ากลุ่มหลัง (13.0+-7.7 วัน vs 5.8+-4.2 วัน; p = 0.01, ร้อยละ 87 vs ร้อยละ 25; p = 0.006 และ 14.1+-7.8 วัน vs 7.1+-6.2 วัน; p = 0.04 ตามลำดับ) บทสรุป ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการติดเชื้อแบคทีเรียที่ดื้อต่อยาต้านจุลชีพหลายชนิดในหออภิบาลผู้ป่วยหนักกุมารฯ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ได้แก่ ระยะเวลาของการเข้ารับการรักษาในหออภิบาลผู้ป่วยหนักกุมารฯก่อนเกิดการติดเชื้อและประวัติการได้รับการรักษาด้วยยาต้านจุลชีพชนิดออกฤทธิ์กว้างในช่วง 15 วันก่อนเกิดการติดเชื้อ ส่วนปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการติดเชื้อ A. baumannii ที่ดื้อต่อยาต้านจุลชีพหลายชนิดได้แก่ทั้งสองปัจจัยดังกล่าวและระยะเวลาของการใช้เครื่องช่วยหายใจ