การนำเสนอแนวทางความร่วมมือด้านการศึกษาระดับทวิภาคีไทย – เวียดนามเพื่อเสริมสร้างความเป็นประชาคมอาเซียน

Abstract

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อวิเคราะห์สภาพปัจจุบัน ปัญหา และลักษณะความร่วมมือด้านการศึกษาระดับทวิภาคีประเทศไทยกับประเทศเวียดนาม และ2)นำเสนอแนวทางความร่วมมือด้านการศึกษาระดับทวิภาคีไทย – เวียดนามเพื่อเสริมสร้างความเป็นประชาคมอาเซียน โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) โดยการศึกษาเอกสารและการสัมภาษณ์ ผู้วิจัยเก็บรวบรวมข้อมูลโดยการสังเกตแบบมีส่วนร่วม และการสังเกตแบบไม่มีส่วนร่วม สัมภาษณ์อย่างไม่เป็นทางการ สัมภาษณ์แบบเจาะลึกและการสนทนากลุ่ม โดยลงพื้นที่ศึกษาภาคสนามในประเทศไทยและประเทศเวียดนามในสัดส่วนและจุดเน้นที่ใกล้เคียงกัน ผลการวิจัยพบว่า ความร่วมมือด้านการศึกษาระดับทวิภาคีไทย – เวียดนามที่ดำเนินการอยู่ในปัจจุบันเป็นความร่วมมือ(Cooperation) อย่างเป็นทางการโดยมีเป้าหมายและกำหนดผลประโยชน์ร่วมกัน เน้นการแลกเปลี่ยนหรือกิจกรรมร่วมกันเพื่อวัตถุประสงค์หนึ่ง ๆ มีการลงนามในบันทึกข้อตกลงร่วมกัน(Memorandum of Understanding: MOU) โดยมีโครงการความร่วมมือด้านการศึกษาดังนี้ 1) ศึกษาดูงาน 2) สนับสนุนการทุนการศึกษา 3) การแลกเปลี่ยนครูอาจารย์และนักเรียน นักศึกษา 4) ฝึกอบรมพัฒนาบุคคลากร 5) สนับสนุนวัสดุอุปกรณ์การเรียนการสอนและอาคารสถานที่ 6) ส่งผู้เชี่ยวชาญ 7) จัดหลักสูตรและพัฒนาหลักสูตร 8) การประชุมสัมมนา นำเสนอผลงาน/บทความวิชาการ และ 9) การวิจัยและพัฒนาร่วมกัน การดำเนินความร่วมมือพบว่ามีปัญหาและอุปสรรคใน 2 ด้าน ดังนี้ 1) ด้านนโยบายในการส่งเสริมความร่วมมือ นโยบายและวิสัยทัศน์ของผู้บริหารส่งผลต่อความต่อเนื่องของการดำเนินความร่วมมือ แนวทางในการส่งเสริมความร่วมมือยังไม่ปรากฏเป็นรูปธรรมชัดเจนและยังไม่มีการประเมินผลความสอดคล้องระหว่างนโยบายกับการดำเนินการ และ2) ด้านการบริหารจัดการความร่วมมือ บุคลากรสนับสนุนความร่วมมือมีจำนวนไม่เพียงพอ การจัดสรรงบประมาณโครงการความร่วมมือต่าง ๆ ยังมีความไม่เท่าเทียม และยังขาดระบบติดตามการดำเนินโครงการอย่างต่อเนื่อง แนวทางความร่วมมือด้านการศึกษาระดับทวิภาคีไทย – เวียดนามเพื่อเสริมสร้างความเป็นประชาคมอาเซียน มีวิธีการดำเนินการ คือ 1) ส่งเสริมความร่วมมือระหว่างสถาบันอุดมศึกษาไทย – เวียดนามในการวิจัยร่วมและการพัฒนาหลักสูตรรองรับประชาคมอาเซียน 2) ส่งเสริมการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ระหว่างไทย – เวียดนามเพื่อเป็นกลไกในการส่งเสริมความสัมพันธ์และสร้างความเข้าใจอันดี และ 3) ส่งเสริมให้ทุกภาคส่วนเข้ามามีส่วนร่วมในการเสริมสร้างความเป็นประชาคมอาเซียน