ความเป็นธรรมในการจำหน่ายหนี้สูญตามประมวลรัษฎากร

Abstract

ด้วยเหตุที่มาตรา 65 วรรคสองแห่งประมวลรัษฎากรในปัจจุบันได้บัญญัติให้ บริษัทหรือห้างหุ้นส่วนนิติบุคคลจะต้องใช้เกณฑ์สิทธิในการคำนวณรายได้และรายจ่าย ซึ่งในกรณีเช่นนี้เมื่อรายได้เกิดขึ้นตามเกณฑ์สิทธิ กิจการก็ต้องนำรายได้นั้นมารวมคำนวณเป็นรายได้ แม้รอบระยะเวลาบัญชีนั้นจะยังไม่ได้รับชำระหนี้ รายได้ดังกล่าวจึงอาจมีความเป็นไปได้ที่จะไม่ได้รับชำระหนี้เลยหรือไม่อาจใช้สิทธิในการรับชำระหนี้ได้โดยแท้ กิจการก็มีความจำเป็นต้องจำหน่ายหนี้ดังกล่าวนั้นเป็นหนี้สูญออกไป ซึ่งอาจมีผลให้นิติบุคคลดังกล่าวจะต้องชำระภาษีเงินได้นิติบุคคลน้อยลงตามไปด้วย ซึ่งการดำเนินการดังกล่าวก็ย่อมต้องดำเนินการตามที่กำหนดไว้ในกฎกระทรวง ฉบับที่ 186ฯ ที่ออกตามความในมาตรา 65 ทวิ (9) แห่งประมวลรัษฎากร วิทยานิพนธ์ฉบับนี้จึงได้มุ่งเน้นศึกษาหลักเกณฑ์การจำหน่ายหนี้สูญที่กำหนดไว้ในกฎกระทรวงฉบับที่ 186 ในปัจจุบันว่าสอดคล้องกับหลักการทางบัญชี หลักการทางภาษีอากรโดยเฉพาะอย่างยิ่งหลักความเป็นธรรมทางภาษีอากร ตลอดจนหลักการจำหน่ายหนี้สูญในกรณีอื่นๆ อาทิเช่น ในกรณีของประเทศญี่ปุ่น สหราชอาณาจักร และเยอรมนี ตลอดจนการจำหน่ายหนี้สูญในกรณีอื่นๆหรือไม่ ซึ่งจากการศึกษาพบว่ามีประเด็นที่น่าสนใจหลายประการ อาทิเช่นลักษณะพิเศษเฉพาะของการจำหน่ายหนี้สูญในทางบัญชีที่มีการตั้งสำรองค่าเผื่อหนี้สงสัยจะสูญซึ่งก็เพื่อวัตถุประสงค์ในการสะท้อนความเป็นจริงของสถานะของกิจการ ตลอดจนรูปแบบการจำหน่ายหนี้สูญในกรณีของต่างประเทศหรือหน่วยงานอื่นที่มีการนำเอาวิธีการคำนวณหามูลค่าปัจจุบันของกระแสเงินสดที่คาดว่าจะได้รับจากลูกหนี้ หรือจากการจำหน่ายหลักประกันมาปรับใช้ ทั้งนี้สำหรับปัญหาที่พบสำหรับการจำหน่ายหนี้สูญในปัจจุบันที่พึงพิจารณา เช่น การรับหลักการจำหน่ายหนี้สูญในทางบัญชีเข้ามาปรับใช้กับการจำหน่ายหนี้สูญตามประมวลรัษฎากร การจำหน่ายหนี้สูญตามกฎกระทรวงฉบับที่ 186 ที่ในปัจจุบันยังไม่สอดคล้องกับหลักความเป็นธรรม และข้อควรพิจารณาเมื่อเปรียบเทียบกับหลักการจำหน่ายหนี้สูญในต่างประเทศ ดังนั้นผู้เขียนจึงเสนอแนะให้มีการแก้ไขเพิ่มเติมหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขของกฎกระทรวงฉบับที่ 186 (พ.ศ. 2534) ให้มีความเหมาะสม ชัดเจนและเป็นธรรมยิ่งขึ้น