อุบัติการณ์ปฏิกิริยาการแพ้ยาแพ็คลิแท็กเซนหลังหยุดการใช้ยาป้องกันด้วยสเตียรอยด์ในผู้ป่วยมะเร็งเต้านมระยะต้นที่ไม่เกิดการแพ้ภายในสองรอบแรกของการได้รับยาแพ็คลิแท็กเซนแบบรายสัปดาห์

Abstract

ความเป็นมา การให้ยาป้องกันด้วยยาสเตียรอยด์ เป็นส่วนสำคัญในการดูแลรักษาผู้ป่วยเรื่องของป้องกันปฏิกิริยาแพ้จากแพ็คลิแท็กเซน อย่างไรก็ตามการหยุดหรือลดปริมาณสเตียรอยด์มีรายงานจากการศึกษาก่อนหน้านี้เพื่อจุดประสงค์จะลดผลข้างเคียงจากสเตียรอยด์ ซึ่งรูปแบบการให้สเตียรอยด์ตามรายงานที่หลากหลายและผลการศึกษาที่มีอยู่ไม่มากนัก การศึกษานี้จึงมีจุดมุ่งหมายที่ต้องการทราบถึงอุบัติการณ์ปฏิกิริยาแพ้จากการได้รับแพ็คลิแท็กเซนหลังจากการหยุดสเตียรอยด์ภายหลังจากที่ไม่เกิดปฏิกิริยาการแพ้ภายในสองรอบแรกขึ้น รูปแบบและวิธีการศึกษาวิจัย ทำการศึกษาในประชากรมะเร็งเต้านมระยะต้นซึ่งได้รับการรักษาเสริมด้วยแพ็คลิแท็กเซนรายสัปดาห์ รูปแบบเป็นการศึกษาไปข้างหน้าร่วมกับย้อนหลังในช่วงเดือนมกราคม พ.ศ.2555 ถึง พ.ศ. 2559 หน่วยมะเร็งและเคมีบำบัดที่โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ ผู้ป่วยทุกรายได้รับยาป้องกันปฏิกิริยาแพ้ภายในสองรอบแรกของการให้แพ็คลิแท็กเซน หลังจากนั้นหากไม่มีปฏิกิริยาแพ้เกิดขึ้นจะระงับการให้สเตียรอยด์ในรอบต่อไปจนจบการรักษา ศึกษาถึงอุบัติการณ์ปฏิกิริยาแพ้จากแพ็คลิแท็กเซนที่เกิดขึ้นและปัจจัยที่เกี่ยวข้อง รวมทั้งผลข้างเคียงจากแพ็คลิแท็กเซนและสเตียรอยด์ที่เกิดขึ้น ผลการวิจัย ประชาการทั้งหมด 81 รายที่ไม่เกิดปฏิกิริยาแพ้ภายในสองรอบแรกของการให้สเตียรอยด์ พบว่า เมื่อติดตามจนจบการรักษาด้วยแพ็คลิแท็กเซน พบปฏิกิริยาแพ้ 5 รายจาก81รายคิดเป็น 6.2% ซึ่งส่วนใหญ่พบในรอบแรกๆของการรักษา (4 ใน5, 80%) หลังจากที่ได้รับสเตียรอยด์ต่อจนครบการรักษา ในกลุ่มที่เกิดปฏิกิริยาแพ้นี้ มีการดูแลรักษาโดยการหยุดยาแพ็คลิแท็กเซนทันทีชั่วคราวทุกรายและสามารถให้ยาแพ็คลิแท็กเซนต่อได้อีกจนครบ อย่างไรก็ตามยังไม่พบปัจจัยที่มีความแตกต่างกันระหว่างกลุ่มที่เกิดและไม่เกิดปฏิกิริยาแพ้ ไม่ว่าจะเป็น อายุ สถานะการมีประจำเดือน น้ำหนักตัว โรคประจำตัวเป็นต้น รายงานผลข้างเคียงของแพ็คลิแท็กเซนนั้นพบอาการชาปลายมือและเท้ามากที่สุด พบเป็นระดับสอง 13.5% และระดับสาม 2.4% อาการบวมพบเพียง 9.8% ผื่นตามผิวหนังพบ8.6% ในขณะที่ผลข้างเคียงจากสเตียรอยด์นั้น ได้แก่อาการนอนไม่หลับ ปวดหรือแน่นท้องพบซึ่งน้อย สรุป การบริหารยาสเตียรอยด์เพื่อป้องกันปฏิกิริยาแพ้จากแพ็คลิแท็กเซนแบบรายสัปดาห์ โดยการระงับสเตียรอยด์ในรายที่ไม่พบปฏิกิริยาแพ้หลังจากสองรอบแรกนั้นเป็นสิ่งที่ทำได้สะดวก และพบว่าอุบัติการณ์ปฏิกิริยาแพ้ก็ไม่เพิ่มขึ้น ดังนั้นการระงับสเตียรอยด์นั้นจึงเป็นสิ่งพึงพิจารณาโดยเฉพาะอย่างยิ่งในรายที่มีอาจมีความเสี่ยงสูงเกี่ยวกับผลข้างเคียงจากสเตียรอยด์