การพัฒนาและตรวจสอบโครงสร้างพหุมิติของความเป็นพลเมืองที่มีความรับผิดชอบของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น : การประยุกต์ใช้แนวคิดการสร้างแผนที่โครงสร้าง

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) พัฒนาโครงสร้างพหุมิติของความเป็นพลเมืองที่มีความรับผิดชอบของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น โดยประยุกต์ใช้แนวคิดการสร้างแผนที่โครงสร้าง 2) พัฒนาแบบวัดตามโครงสร้างพหุมิติของความเป็นพลเมืองที่มีความรับผิดชอบของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น 3) ตรวจสอบโครงสร้างพหุมิติของความเป็นพลเมืองที่มีความรับผิดชอบของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้นกับข้อมูลเชิงประจักษ์ 4) สร้างคะแนนจุดตัดของแบบวัดตามโครงสร้างพหุมิติของความเป็นพลเมืองที่มีความรับผิดชอบของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น 5) ประเมินความเป็นพลเมืองที่มีความรับผิดชอบของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น กลุ่มตัวอย่าง คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน จำนวน 1,420 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้เป็นแบบวัดความเป็นพลเมืองที่มีความรับผิดชอบของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น มีลักษณะเป็นแบบหลายตัวเลือกที่ลักษณะลดหลั่นกันตามลำดับ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงบรรยาย ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ความเบ้ และความโด่ง ใช้สถิติตรวจสอบความ ได้แก่ INFIT MNSQ, OUTFIT MNSQ, AIC, BIC และ G2 มีการพัฒนาคะแนนจุดตัดโดยใช้วิธีการกำหนดเกณฑ์พื้นที่จาก Wright Map ผลการวิจัยพบว่า 1. แผนที่โครงสร้างพหุมิติของความเป็นพลเมืองที่มีความรับผิดชอบของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น ประกอบด้วย 3 มิติ ได้แก่ มิติความรู้ มิติทักษะ และมิติจิตพิสัย โดย มิติความรู้ ประกอบด้วย 4 ระดับ (การระบุองค์ความรู้ การอธิบาย การวิเคราะห์ และการประเมินผลกระทบในอนาคต) มิติทักษะ ประกอบด้วย 3 ระดับ (การเลียนแบบ การมีส่วนร่วม และการเป็นแบบอย่างที่ดี) มิติจิตพิสัย ประกอบด้วย 3 ระดับ (การรับรู้ ค่านิยม และจิตสำนึก) 2. แบบวัดความเป็นพลเมืองที่มีความรับผิดชอบประกอบด้วย 3 มิติ ตามแผนที่โครงสร้างพหุมิติ มีจำนวน 36 ข้อ ทุกข้อมีค่า MNSQ อยู่ในช่วง 0.93 – 1.11 ซึ่งผ่านเกณฑ์ที่ยอมรับได้ มีค่าความเที่ยงแบบ EAP ในมิติความรู้ มิติทักษะ และมิติจิตพิสัย เท่ากับ .954, .901, .895 ตามลำดับ 3. ความเป็นพลเมืองที่มีความรับผิดชอบของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น โมเดลแบบพหุมิติ (G2 = 100,478.753, AIC = 100,658.753, BIC = 100,762.459) มีความสอดคล้องกับข้อมูลเชิงประจักษ์มากกว่าโมเดลเอกมิติแบบแยกตามมิติ (G2 = 101,076.172, AIC =101,250.172, BIC = 101,350.421) และโมเดลแบบเอกมิติรวม (G­2 = 100,997.547, AIC = 101,167.547, BIC = 101,265.492) ตามลำดับ 4. จุดตัดของคะแนนความเป็นพลเมืองที่มีความรับผิดชอบโดยใช้วิธีการกำหนดเกณฑ์พื้นที่ พบว่า โดยภาพรวมแบ่งนักเรียนออกเป็น 8 กลุ่ม ซึ่งมีจุดตัดของคะแนนที่ระดับความสามารถ θ = -1.829, -1.116, -0.999, -0.064, 1.431, 1.474 และ 2.177 ตามลำดับ 5. โดยภาพรวม นักเรียนมีความเป็นพลเมืองอยู่ในระดับปานกลาง คิดเป็นร้อยละ 96.41 เมื่อพิจารณาจำแนกเป็นรายมิติ พบว่า ในมิติด้านความรู้ นักเรียนส่วนใหญ่มีความเป็นพลเมืองอยู่ในระดับค่อนข้างสูง คิดเป็นร้อยละ 62.00 ในมิติด้านทักษะ มีความเป็นพลเมืองอยู่ในระดับปานกลาง คิดเป็นร้อยละ 59.86 และในมิติด้านจิตพิสัย มีความเป็นพลเมืองอยู่ในระดับปานกลาง คิดเป็นร้อยละ 93.41