Please use this identifier to cite or link to this item: https://cuir.car.chula.ac.th/handle/123456789/53057
Title: Wall inscription on herbal medicine and hermit exercise at Sala Ruesee Wat Matchimawas Worawihan Songkhala Province Thailand
Other Titles: จารึกตำรายาและฤๅษีดัดตนในศาลาฤๅษีวัดมัชฌิมาวาสวรวิหาร จังหวัดสงขลา ประเทศไทย
Authors: Akarat Sivaphongthongchai
Advisors: Chanida Palanuvej
Nijsiri Ruangrungsi
Other author: Chulalongkorn University. College of Public Health Sciences
Advisor's Email: [email protected]
[email protected]
Subjects: Thai traditional massage
Pharmacopoeias -- Thailand
Massage therapy -- Thailand
Inscriptions -- Thailand
ฤๅษีดัดตน
ตำรับยาหลวง -- ไทย
การบำบัดด้วยการนวด -- ไทย
จารึก -- ไทย
Issue Date: 2013
Publisher: Chulalongkorn University
Abstract: Wat Matchimawat Worawihan is a royal temple in Songkhla province which was built around the end of the Ayutthaya period. This temple has been associated with the body of knowledge of traditional Thai medicine. Traditional Thai medicine formulae and Ruesee Dat Ton murals were inscribed at Sala Ruesee, Wat Matchimawat in the reign of King Rama III – IV between 1836 and 1846. The inscriptions were made by powder color which faded by time. However, Sala Ruesee and the murals have been renovated several times since 1979 and the information has been recorded by documentation and photographs. These chronicles are references for this study to accomplish the body of knowledge of traditional Thai medicine at Sala Ruesee in addition to the investigation of the murals in situ. The aims of this study are to compile traditional Thai medicine formulae and Reusee Dat Ton available at Wat Matchimawat, analyze and classify the medicinal materials used in the formulae. Medicinal plants are identified by scientific name. Each plant description and its efficacy are demonstrated. Ruesee Dat Ton postures are explained step by step and figures of position are illustrated. Altogether 31 formulae of traditional Thai medicine and 40 postures of Ruesee Don Ton are founded at Wat Matchimawat. The formulae consisted of the medicines for internal uses and the medicines for external uses. Medicinal usage forms are tablets, powders, decoctions and liniments to alleviate 31 diseases or symptoms. Among 31 formulae, 16 of 31 are for treatments of fever, 8 are for various treatments of dizziness and fainting, the rest are for other treatments. Formulae of traditional Thai medicine to treat fever in children and homeostatic treatment for women are also found. There are 102 species of medicinal plant materials divided to 27 species of monocotyledons from 12 families, 81 species of dicotyledons from 52 families and 4 species of fern from 4 families. The other medicinal materials found in the formulae are 2 animal materials and 2 element materials. Zingiberaceae is the most prevalent family of plant ingredients in the formulae while Pterocarpus santalinus Linn. f. is the most prevalent species found in the formulae. Forty postures of Ruesee Dat Ton including 30 sitting postures and 10 standing postures are utilized in healing 37 diseases or symptoms. Besides the healing of wind obstruction by the four elements theory of traditional Thai medicine, Ruesee Dat Ton posture which is slowly performing and stretching is found to be an exercise capable to strengthen muscle and be appropriate to any ages of people. This study explains each posture according to the posture’s poem and transforms to each position step for muscle stretching and breathing training. Moreover, some postures are found to be relevant to the others and can be grouped into set of postures to gain more benefits in muscle movement.
Other Abstract: วัดมัชฌิมาวาสวรวิหารเป็นวัดอารามหลวงชั้นวรวิหาร สร้างขึ้นเมื่อสมัยกรุงศรีอยุธยาตอนปลาย เป็นวัดซึ่งมีความสัมพันธ์กับองค์ความรู้ทางการแพทย์แผนไทย ในศาลาฤๅษีวัดมัชฌิมาวาสมีตำรับยาแผนไทยและท่าฤๅษีดัดตน ถูกจารึกในรัชสมัยรัชกาลที่ ๔ จารึกในศาลาฤๅษีวัดมัชฌิมาวาสนับเป็นองค์ความรู้ที่มีคุณค่าทางประวัติศาสตร์และทางการแพทย์แผนไทยที่ควรอนุรักษ์ จารึกในศาลาฤๅษีเป็นจิตรกรรมสีฝุ่น ข้อมูลบางส่วนจางหายไป อย่างไรก็ตามศาลาฤๅษีและจารึกได้ถูกบูรณะหลายครั้งตั้งแต่ปี ๒๕๒๒ และมีการบันทึกรายละเอียดต่างๆไว้ทาให้สามารถสืบค้นข้อมูลได้ การศึกษานี้ดาเนินการรวบรวมตำรับยาและท่าฤๅษีดัดตนในจารึกศาลาฤๅษี วัดมัชฌิมาวาสวรวิหาร โดยใช้ข้อมูลจากตัวจารึกและเอกสารที่บันทึกข้อมูลในวาระต่างๆไว้ ท่าฤๅษีดัดตนและโคลงประกอบภาพที่ชารุดไม่ครบถ้วน ใช้ข้อมูลจากต้นฉบับคือฤๅษีดัดตนของวัดโพธิ์ทั้งจากจารึกวัดโพธิ์และสมุดไทย วิเคราะห์สมุนไพรที่พบในตำรับยา จำแนกชนิดและระบุชื่อวิทยาศาสตร์ทุกต้น รวบรวมท่าฤๅษีดัดตน จัดทำคำอธิบายขั้นตอนการฝึกพร้อมภาพประกอบที่ชัดเจน ผลการศึกษาพบว่าในจารึกศาลาฤๅษีวัดมัชฌิมาวาสมีตำรับยาแผนไทยจานวน ๓๑ ตำรับ และท่าฤๅษีดัดตนจานวน ๔๐ ท่า ในตำรับยาแผนไทย พบลักษณะการใช้ยา ๒ ลักษณะ คือ ยาที่ใช้ภายในและยาที่ใช้ภายนอก ลักษณะการใช้ยาพบทั้งยาเม็ด ยาผง ยาต้ม และการใช้ชโลมร่างกาย โรคและอาการที่ปรากฏบนจำรึกมี ๓๑ ลักษณะอาการ ตำรับยารักษาอาการไข้ลักษณะต่างๆ ปรากฏมากที่สุดมีจานวน ๑๖ ตำรับยารักษาอาการลมชนิดต่างๆ จานวน ๘ ตำรับ และรักษาอาการอื่นๆ อีก ๗ ตำรับ บนจำรึกยังปรากฏยารักษาอาการไข้ทรางหรือไข้เด็กและยาโลหิตสตรีอีกด้วย สมุนไพรในตำรับยาพบพืชวัตถุจานวน ๑๐๒ ชนิด ธาตุวัตถุจานวน ๒ ชนิด และ สัตว์วัตถุจานวน ๒ ชนิด โดยมีพืชใบเลี้ยงเดี่ยวจานวน ๒๗ ชนิด พืชใบเลี้ยงคู่จานวน ๘๑ ชนิด และ เฟิร์น ๔ ชนิด ในตำรับยา ๓๑ ตำรับ พบพืชในวงศ์ขิงถูกใช้มากที่สุดคือ ๑๓ ตำรับ จันทน์แดงเป็นสมุนไพรที่พบมากที่สุดคือ ๙ ตำรับ ท่าฤๅษีดัดตนจำนวน ๔๐ท่า จำแนกได้ ๓๗ อาการ การดัดตนแบ่งออกได้เป็น ๒ ลักษณะ คือ ดัดตนโดยท่านั่ง ๓๐ ท่า และดัดตนโดยท่ายืน ๑๐ ท่า นอกจากการดัดตนเพื่อให้เลือดลมเดินสะดวกตามศาสตร์การแพทย์แผนไทยแล้ว พบว่าการดัดตนเป็นการบริหารแบบยืดหยุ่นซื่งสามารถเพิ่มความแข็งแรงของกล้ามเนื้อและเป็นการฝึกการหายใจได้ ท่าฤๅษีดัดตนบางท่าสามารถนามาฝึกต่อเนื่องกันเป็นชุดเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพของการเคลื่อนไหวร่างกายได้ด้วย
Description: Thesis (M.Sc.)--Chulalongkorn University, 2013
Degree Name: Master of Science
Degree Level: Master's Degree
Degree Discipline: Public Health Sciences
URI: http://cuir.car.chula.ac.th/handle/123456789/53057
URI: http://doi.org/10.14457/CU.the.2013.1871
metadata.dc.identifier.DOI: 10.14457/CU.the.2013.1871
Type: Thesis
Appears in Collections:Pub Health - Theses

Files in This Item:
File Description SizeFormat 
akarat_si.pdf14.13 MBAdobe PDFView/Open


Items in DSpace are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.