แนวทางการปรับปรุงสภาพภูมิทัศน์เพื่อลดการสะสมความร้อนในสภาพแวดล้อมอาคาร

Abstract

ในการออกแบบสภาพแวดล้อมอาคารลักษณะของสภาพแวดล้อมและสภาพภูมิทัศน์มีผลอย่างมากต่อ ปริมาณการสะสมความร้อน ซึ่งทำให้เป็นเรื่องยากต่อการตัดสินใจในการเลือกใช้สภาพภูมิทัศน์ให้ เหมาะสมต่อการใช้งานอย่างมีประสิทธิภาพ ในการวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาตัวแปรที่มีอิทธิพลต่อ อุณหภูมิของสภาพภูมิทัศน์ที่ระดับความลึกต่างๆ กันนำมาวิเคราะห์และจัดลำดับความสำคัญของสภาพ ภูมิทัศน์ที่มีผลต่อการสะสมความร้อน หลังจากนั้นทำการเปรียบเทียบพฤติกรรมการสะสมความร้อน ของสภาพภูมิทัศน์ เพื่อเสนอแนวทางในการปรับปรุงสภาพภูมิทัศน์อย่างมีประสิทธิภาพ งานวิจัยนี้มีลำดับ ขั้นตอนแรกคือการเก็บข้อมูลอุณหภูมิจากสภาพภูมิทัศน์ประเภทต่างๆ (ดินกลางแจ้ง ดินใต้ร่มไม้ คอนกรีต กลางแจ้ง-คอนกรีตใต้ร่มไม้ หญ้ากลางแจ้ง-หญ้าใต้ร่มไม้ และแหล่งน้ำกลางแจ้ง-แหล่งน้ำใต้ร่มไม้) โดยทำ การวัดอุณหภูมิของสภาพภูมิทัศน์ที่ระดับความลึก +0.00ม. -0.30ม. -0.60ม. และ -0.90ม. ขั้นตอนที่สองทำ การเปรียบเทียบค่าการสะสมความร้อนของสภาพภูมิทัศน์ ที่ได้จากการคำนวณหาค่าปริมาณการสะสม ความร้อนจากข้อมูลจริงในการศึกษาและขั้นตอนที่สามทำการศึกษาเปรียบเทียบค่าการสะสมความร้อน ในสภาพแวดล้อมอาคารโดยมีผังบริเวณของวัดพระศรีรัตนมหาธาตุวรมหาวิหาร จังหวัดพิษณุโลก เป็นกรณีศึกษา จากผลการวิจัยพบว่า ดินกลางแจ้งมีค่าการสะสมความร้อนมากที่สุดตลอดทั้งวัน พื้นหญ้าใต้ร่มไม้มีค่า การสะสมความร้อนน้อยที่สุด โดยที่ระดับ -0.30ม. ค่าการสะสมความร้อนของภูมิทัศน์มีค่าเปลี่ยนแปลง ตามปริมาณรังสีดวงอาทิตย์ที่ตกกระทบ โดยค่าการสะสมความร้อนจะเพิ่มขึ้นในช่วงเวลากลางวัน ส่วนที่ระดับ -0.60ม. และ -0.90ม. ค่าการสะสมความร้อนคงที่ตลอดเวลาทางด้านอุณหภูมิของภูมิทัศน์ พบว่าที่ระดับลึกลงจากผิว อุณหภูมิก็จะลดต่ำลงด้วย แนวทางในการปรับปรุงสภาพภูมิทัศน์เพื่อลดการ สะสมความร้อน ควรใช้การผสมผสานของภูมิทัศน์ประเภทหญ้าใต้ร่มไม้ และแหล่งน้ำใต้ร่มไม้ในการปรับ สภาพภูมิทัศน์ เนื่องจากหญ้าใต้ร่มไม้มีค่าการสะสมความร้อนน้อยที่สุดตลอดทั้งวัน และแหล่งน้ำซึ่งมีค่า การสะสมความร้อนสูงแต่ยังมีอุณหภูมิต่ำ ที่เป็นผลทำให้ความร้อนที่สะสมในสภาพภูมิทัศน์ลดลง จาก กรณีศึกษาผังบริเวณของวัดพระศรีรัตนมหาธาตุวรมหาวิหารพบว่าเมื่อทำการปรับปรุงสภาพแวดล้อม ภายในผังบริเวณจะสามารถลดความร้อนที่สะสมในสภาพแวดล้อมได้ปริมาณร้อยละ 42 เมื่ออุณหภูมิของ สภาพแวดล้อมลดลงผลทำให้ความแตกต่างระหว่างอุณหภูมิภายในอาคารและภายนอกอาคารลดลงตาม ไปด้วยซึ่งผลต่อการประหยัดพลังงาน