ปัจจัยที่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงผู้สอบบัญชี : การศึกษาเชิงประจักษ์ในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาเกี่ยวกับปัจจัยที่มีผลต่อการเปลี่ยนผู้สอบบัญชีของบริษัทจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทยที่มีการเปลี่ยนผู้สอบบัญชีนับตั้งแต่ปี 2544 - 2546 และ เพื่อศึกษาให้ทราบว่าปัจจัยใดมีความสัมพันธ์กับการเปลี่ยนผู้สอบบัญชีมากที่สุด การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงประจักษ์ ทำการศึกษาโดยการเก็บรวบรวมข้อมูลทุติยภูมิจากรายงานของผู้สอบบัญชี งบการเงิน หมายเหตุประกอบงบการเงิน และเอกสารอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องของบริษัทจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทยย้อนหลังเป็นเวลาสามปี คือ ตั้งแต่ปี 2544 ถึง 2546 การศึกษาจะมุ่งเน้น เพื่อที่จะหาความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยต่าง ๆ ที่มีผลต่อการเปลี่ยนผู้สอบบัญชีกับการเปลี่ยนผู้สอบบัญชี เพื่อดูว่ามีปัจจัยใดบ้างที่มีความสัมพันธ์กับการเปลี่ยนผู้สอบบัญชี ผลการศึกษาพบว่า การเปลี่ยนคณะกรรมการบริษัทมีความสัมพันธ์กับการเปลี่ยนผู้สอบบัญชี เนื่องมาจาก ในกระบวนการคัดเลือกผู้สอบบัญชีของบริษัทส่วนใหญ่ คณะกรรมการบริษัทมักจะมีอำนาจหน้าที่ในการตัดสินใจเลือกและเปลี่ยนผู้สอบบัญชี ดังนั้น หากมีการเปลี่ยนคณะกรรมการบริษัทแล้ว คณะกรรมการบริษัทคนใหม่อาจไม่เลือกผู้สอบบัญชีคนเดิมก็ได้ ข้อเสนอแนะสำหรับผู้สอบบัญชี จากผลการวิจัยทำให้ทราบว่า ปัจจัยที่เกี่ยวกับความเห็นในรายงานของผู้สอบบัญชีไม่มีความสัมพันธ์กับการเปลี่ยนผู้สอบบัญชี ดังนั้นหาก ผู้สอบบัญชีได้รายงานเกี่ยวกับการถูกจำกัดขอบเขตการตรวจสอบ ความขัดแย้งเรื่องหลักการบัญชีเกี่ยวกับนโยบายลูกค้าเลือกใช้ การใช้นโยบายนั้น หรือความเพียงพอในการเปิดเผยข้อมูลในงบการเงินระหว่างผู้สอบบัญชีกับลูกค้า ความไม่แน่นอนเรื่องการดำเนินงานต่อเนื่อง และความไม่แน่นอนอื่นนอกเหนือจากเรื่องการดำเนินงานต่อเนื่อง ก็จะไม่ส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนผู้สอบบัญชี ดังนั้น ผู้สอบบัญชีควรที่ปฏิบัติงานตรวจสอบอย่างตรงไปตรงมา มีความซื่อสัตย์สุจริต และมีคุณภาพ พร้อมทั้งเสนอรายงานให้เป็นไปตามผลที่ได้จากการปฏิบัติงานตรวจสอบจริง โดยที่ไม่ต้องกังวลว่าความเห็นในรายงานของผู้สอบบัญชีจะมีผลทำให้เกิดการเปลี่ยนผู้สอบบัญชี