การกระทำความผิดทางเพศของบุคคลในครอบครัว

Abstract

วิทยานิพนธ์นี้มุ่งศึกษาถึงข้อจำกัดของบทบัญญัติความผิดฐานข่มขืนกระทำชำเรา และความผิดฐานมีเพศสัมพันธ์กับผู้มีสายเลือดเดียวกันหรือผู้อยู่ใต้ปกครอง ตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 276 และมาตรา 285 ตามลำดับ ซึ่งบทบัญญัติดังกล่าวยังไม่สามารถเป็นเครื่องมือในการสร้างความเป็นระเบียบให้เกิดขึ้นในสังคมได้อย่างเต็มที่เพราะการกระทำความผิดทางเพศได้มีรูปแบบแตกต่างไปจากกรณีที่กฎหมายบัญญัติ ดังในกรณีความผิดฐานข่มขืน หากสามีใช้กำลังบังคับขืนใจภริยาเพื่อการมีเพศสัมพันธ์โดยปราศจากความยินยอมจากภริยา ภริยาจะไม่ได้รับความคุ้มครองในความผิดฐานข่มขืนกระทำ ชำเราเพราะถือว่าการสมรสนั้นได้นำมาซึ่งความยินยอมมีเพศสัมพันธ์กับชายผู้เป็นสามีตลอดเวลาที่ยังเป็นสามีภริยากัน และกรณีที่การมีเพศสัมพันธ์ผู้มีสายเลือดเดียวกันตามความผิดที่บัญญัติไว้ในมาตรา 285 หากเกิดจากผู้กระทำเป็นผู้สืบสันดาน หรือเป็นญาติสืบสายโลหิตในลำดับอื่น ๆ อาทิ ลุง ป้า น้า หรือเป็นพี่น้องร่วมบิดามารดาหรือร่วมแต่บิดาหรือมารดาเดียวกัน และตลอดจนผู้กระทำเป็นพ่อเลี้ยง ผู้กระทำก็ไม่ต้องรับโทษหนักขึ้นหนึ่งในสามแต่อย่างใด ทั้ง ๆ ที่บุคคลดังกล่าวต่างมีสายเลือดเดียวกันหรือมี ความใกล้ชิดสนิทสนมต่อกันและสามารกใช้โอกาสเช่นนั้นแสวงหาประโยชน์ทางเพศจากหญิงหรือคนใกล้ชิดได้ ยิ่งไปกว่านั้นถ้าหากการมีเพศสัมพันธ์ของบุคคลดังกล่าวเกิดด้วยความยินยอมพร้อมใจกันและไม่มีฝ่ายใดตกอยู่ภายใต้หลักเกณฑ์เรื่องอายุที่กฎหมายอาญามุ่งคุ้มครองสำหรับความผิดทางเพศแล้วการกระทำดังกล่าวจะไม่เป็นความผิดเลย จากการศึกษาพบว่า ในกรณีสามีใช้กำลังบังคับขืนใจภริยาเพี่อมีเพศสัมพันธ์นั้นยังไม่มีบทบัญญัติให้สามีต้องรับผิดจากข่มขืนกระทำชำเราภริยา ทั้งเจ้าพนักงานตำรวจซึ่งเป็นผู้บังคับใช้กฎหมายเองก็มีทัศนะคติต่อการกระทำดังกล่าวว่าเป็นเรื่องภายในครอบครัว ไม่ควรที่จะนำกฎหมายอาญาเข้าไปใช้บังคับ แต่จะมีการเจรจาไกล่เกลี่ยให้เสียทั้งแต่ต้นเป็นเหตุให้ปัญหาในจุดนี้ยังไม่ได้รับการสนใจอย่างเพียงพอเพี่อที่จะแก้ไขกฎหมายให้มีบทบัญญัติอันเหมาะสมมาใช้บังคับ แต่ในประเทศสหรัฐอเมริกาได้มีบทบัญญัติให้สามีมีความรับผิดฐานข่มขืนกระทำชำเราภริยาเอาไว้โดยที่สามารถจัดแบ่งได้เป็นสามกลุ่ม กลุ่มแรกบัญญัติให้เป็นความผิดฐานข่มขืนกระทำชำเราในขณะที่ยังคงสถานภาพเป็นสามีภริยากันหากการมีเพศสัมพันธ์นั้นปราศจากความยินยอมของภริยา กลุ่มที่สอง กรณีเหมือนกับกลุ่มแรกแต่จะต้องมีพฤติการณ์พิเศษเกิดขึ้นอาทิ มีการทำร้ายร่างกายอย่างรุนแรงเพื่อมีเพศสัมพันธ์ และกลุ่มสุดท้ายบัญญัติให้การมีเพศสัมพันธ์โดยภริยาไม่ยินยอมขณะที่มีการแยกกันอยู่เนื่องจากมีข้อตกลงระหว่างกันหรือตามคำสั่งศาล หรือระหว่างดำเนินการหย่าเป็นความผิดข่มขืนกระทำชำเราภริยา นอกจากนี้ประเทศสหรัฐอเมริกาและประเทศอื่น ๆ เช่น ประเทศอังกกษ ออสเตรเลีย และอิตาลี ยังมีบทบัญญัติให้การมีเพศสัมพันธ์ระหว่างญาติผู้มีสายเลือดเดียวกันในทุกลำดับชั้นไม่ว่าจะเกิดจากความยินยอมหรือไม่ตามเป็นความผิด กล่าวคือ ในประเทศเหล่านี้จะพิจารณาถึงสถานะของผู้กระทำและผู้ถูกกระทำเป็นสำคัญว่ามีสายเลือดเดียวกันหรือไม่ ยิ่งไปกว่านั้น การมีเพศสัมพันธ์ระหว่างญาติที่เกิดจาก การสมรสและระหว่างพ่อเลี้ยงแม่เลี้ยงกับลูกเลี้ยงก็เป็นความผิดเช่นเดียวกัน ฉะนั้นเห็นได้ว่ากฎหมายต่างประเทศที่กล่าวมาข้างต้นให้ความสำคัญและปกป้องสิทธิของหญิงภริยาจากการถูกสามีบังคับขืนใจ ตลอดจนคุ้มครองชาติพันธ์ของมนุษย์มิให้เกิดการถ่ายทอดพันธุกรรมด้อยจากการมีเพศสัมพันธ์ระหว่างญาติสายเลือดเดียวกันโดยใช้โอกาสที่ผู้กระทำมีความใกล้ชิดสนิทสนมกับผู้ถูกกระทำในระดับที่มากกว่าบทบัญญัติของประเทศไทย จากปัญหาความไม่เหมาะสมของบทบัญญัติดังที่กล่าวมาข้างต้น ผู้เขียนได้เสนอแนะให้มีการแก้ไขประมวลกฎหมายอาญาเรื่องความผิดฐานข่มขืนกระทำชำเราให้ครอบคลุมกรณีสามีใช้กำลังบังคับขืนใจภริยาโดยมีการทำร้ายร่างกายและจิตใจอย่างรุนแรงในระหว่างสมรสเพี่อการมีเพศสัมพันธ์และการใช้กำลังบังคับขืนใจภริยาเพี่อมีเพศสัมพันธ์ขณะที่มีการแยกกันอยู่ตามข้อตกลงหรือตามคำสั่งศาล นอกจากนี้ยังได้เสนอให้แก้ไขเรื่องการมีเพศสัมพันธ์ระหว่างญาติ โดยให้หมายถึงญาติสายเลือดเดียวกันในทุกลำดับชั้น ไม่ว่าใครจะเป็นผู้กระทำและจะเกิดจากศวามยินยอมหรือไม่ก็ตามให้เป็นความผิด ทั้งให้รวมถึงกรณีผู้กระทำเป็นพ่อเลี้ยงที่แม้จะไม่มีอำนาจปกครองตามกฎหมาย แต่ก็ให้ถือว่าพ่อเลี้ยงมีอำนาจดูแลปกครองลูกเลี้ยงได้ตามความเป็นจริงมาเป็นเงื่อนไขในการรับผิด