ผลของสารสกัดด้วยเอธานอลจากว่านชักมดลูกต่อการหดตัว ของกล้ามเนื้อมดลูกหนูขาวทั้งภายในและที่แยกออกจากร่างกาย

Abstract

ว่านชักมดลูก (Curcuma comosa Roxb. ) เป็นสมุนไพรไทยที่นำมาใช้รักษาอาการต่าง ๆ เกี่ยวกับมดลูก ได้ศึกษาฤทธิ์ของสารสกัดด้วยเอธานอล 95 % จากส่วนเหง้าของว่านชักมดลูกต่อการหดตัวของกล้ามเนื้อมดลูกหนูขาวทั้งภายในและที่แยกออกจากร่างกาย พบว่าสารสกัดขนาด 5 และ 10 µg. /ml. สามารถลดการหดตัวได้ตามขนาดของสารสกัดที่ให้ เมื่อกระตุ้นด้วย oxytocin 5x10⁻⁴ i.u./ml., Ach 1x10⁻⁶ M., 5-HT 5x10⁻⁶ M., และ KCI 50 mM. ในสารละลาย De Jalon และสารสกัดขนาด 10 µg. /ml. สามารถลดการหดตัวจากการกระตุ้นด้วย oxytocin 1x10⁻² i.u. /ml., vanadate 1x10⁻⁴ M. และ PGF₂α 1x10⁻⁶ M. ในสารละลาย Locke Ringer ที่ปราศจากแคลเซี่ยมและมี EGTA นอกจากนี้ในหนูขาวที่อยู่ในสภาพสลบเมื่อฉีดสารสกัดขนาด 0.5 g. /kg. ทางผนังเยื่อบุช่องท้อง สามารถลดการหดตัวที่เกิดจากการฉีด oxytocin ขนาด 1 i.u. /kg. ทางผนังเยื่อบุช่องท้อง ได้อย่างชัดเจน สอดคล้องกับผลที่เกิดในหลอดทดลอง ผลจากการทดลองแสดงว่าสารสกัดด้วยเอธานอลจากว่านชักมดลูก มีฤทธิ์ลดการหดตัวของกล้ามเนื้อมดลูกหนูขาวได้ โดยไม่เฉพาะเจาะจงต่อตันรับสัมผัสใด ๆ กลไกการออกฤทธิ์อาจจะเกิดได้หลายทาง แต่กลไกหลักอย่างหนึ่งคือ อาจจะเกิดจากการไปรบกวนการเคลื่อนที่ของแคลเซียมผ่านผนังเซลตามช่องทางของแคลเซียม