การศึกษาทางด้านนิเวศน์วิทยาเพื่อวางแผนป้องกันอาชญากรรม ในเขตกรุงเทพมหานคร (ฝั่งพระนคร)

Abstract

กรุงเทพมหานครเป็นเมืองหลวงของประเทศซึ่งถือเป็นเขตเมืองแห่งเดียวที่กำลังขยายตัวอย่างรวดเร็วทั้งทางด้านกายภาพ เศรษฐกิจ สังคม และโดยที่การขยายตัวดังกล่าวเป็นไปโดยไม่มีการควบคุม จึงก่อให้เกิดปัญหาของเมืองเช่นเดียวกับเมืองใหญ่ต่าง ๆ ทั่วโลก ปัญหาหนึ่งซึ่งมีความสำคัญยิ่งสำหรับกรุงเทพมหานครซึ่งเป็นเมืองที่มีความเคลื่อนไหวทางสังคมอยู่ตลอดเวลา ได้แก่ปัญหาอาชญากรรม ปัญหานี้ได้เกิดขึ้นมานานแล้ว พร้อมกับการขยายตัวของกรุงเทพมหานครและมีแนวโน้มที่จะเพิ่มขยายขึ้นทั้งในทางปริมาณและความรุนแรง สำหรับปัจจัยที่ก่อให้เกิดอาชญากรรมนั้นมีอยู่หลายปัจจัยด้วยกัน เช่นปัจจัยทางด้านสังคม เศรษฐกิจ สิ่งแวดล้อม ฯลฯ แต่การศึกษาในที่นี้ได้พิจารณาเฉพาะปัจจัยทางด้านกายภาพและประชากรของพื้นที่ในกรุงเทพมหานครเท่านั้น ในการศึกษาครั้งนี้ได้พิจารณาถึงสภาพของอาชญากรรมที่เกิดขึ้นในเรื่องของจำนวน ประเภท และความร้ายแรง นอกจากนี้ยังได้พิจารณาถึงความสัมพันธ์ระหว่างการใช้ที่ดิน ความหนาแน่นของประชากร กับอาชญากรรม ตลอดจนความแตกต่างของอาชญากรรมในเขตชั้นในและชั้นนอกของเมืองด้วย จากการศึกษาพบว่า อัตราการเกิดอาชญากรรมในเขตพื้นที่ที่ศึกษา (กรุงเทพมหานครเฉพาะฝั่งพระนคร) นั้นเพิ่มขึ้นตามอัตราความหนาแน่นของประชากร เมื่อพิจารณาถึงการเกิดอาชญากรรมในเขตชั้นในและเขตชั้นนอกของพื้นที่แล้วพบว่าในเขตชั้นในของพื้นที่จะมีอัตราการเกิดอาชญากรรมทั้งต่อพื้นที่ 1 ตารางกิโลเมตรและต่อประชากร 1 แสนคน สูงกว่าในเขตชั้นนอก และเมื่อพิจารณาต่อไปถึงความสัมพันธ์ระหว่างการเกิดอาชญากรรมกับการใช้ที่ดินพบว่า อาชญากรรมทุกประเภทมีความสัมพันธ์อย่างเด่นชัดกับการใช้ที่ดินซึ่งเป็นย่านการค้าและในพื้นที่ที่มีสภาพการใช้ที่ดินต่างกัน ประเภทของคดีเด่นในแต่ละพื้นที่ก็จะแตกต่างกันไปด้วย ถึงแม้ว่าจุดมุ่งหมายในการศึกษาครั้งนี้มิใช่เป็นการศึกษาถึงสาเหตุของอาชญากรรมโดยตรง แต่เป็นเพียงการศึกษาถึงความสัมพันธ์ของการใช้ที่ดินและความหนาแน่นของประชากรกับการเกิดอาชญากรรมในพื้นที่เท่านั้น แต่ก็นับว่าเป็นการเริ่มต้นพิจารณาถึงความสัมพันธ์ของอาชญากรรมกับปัจจัยอื่น นอกจากปัจจัยทางด้านเศรษฐกิจและสังคมซึ่งมีผู้ศึกษาอยู่มากมาย จึงเท่ากับเป็นการเปิดแนวการศึกษาของอาชญากรรมอีกแนวหนึ่งของเมืองไทย ซึ่งได้มีการยอมรับกันในทางทฤษฎีของนิเวศน์วิทยา