วาทกรรมผู้หญิงเซ็กซี่ในนิตยสารมาร์สและอิมเมจ

Abstract

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 3 ประการ คือ 1) เพื่อศึกษาวิเคราะห์และเปรียบเทียบชุดความหมายวาทกรรมผู้หญิงเซ็กซี่ที่นำเสนอในนิตยสารผู้ชายและผู้หญิง 2) เพื่อศึกษาระบบ วิธีการ ปัจจัยและองค์ประกอบต่างๆ ในการประกอบสร้างวาทกรรมผู้หญิงเซ็กซี่ในนิตยสารผู้ชายและผู้หญิง 3) เพื่อศึกษาวิเคราะห์ปัจจัยที่กำหนดแนวทางการนำเสนอวาทกรรมผู้หญิงเซ็กซี่ในนิตยสารผู้ชายและผู้หญิง และการต่อรองของผู้ถูกสร้างให้เป็นภาพตัวแทนของวาทกรรมในกระบวนการผลิต โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพเพื่อวิเคราะห์ชุดความหมายและวิธีการนำเสนอความหมายวาทกรรมผู้หญิงเซ็กซี่ในนิตยสารผู้ชายและผู้หญิง ได้แก่ นิตยสารมาร์สและอิมเมจจำนวน 32 ฉบับ รวมทั้งใช้วิธีการสัมภาษณ์เชิงลึกผู้ผลิตนิตยสารและผู้ถูกสร้างให้เป็นภาพตัวแทนของวาทกรรม โดยนำแนวคิดเรื่องการวิเคราะห์วาทกรรม และความเป็นหญิงและร่างกายผู้หญิง มาเป็นกรอบในการวิเคราะห์ ผลการวิจัยสรุปได้ดังนี้ 1) ชุดความหมายวาทกรรมผู้หญิงเซ็กซี่ที่นำเสนอในนิตยสารมาร์สและอิมเมจมี 4 ชุด เรียงลำดับตามความถี่ของตัวบทจากมากไปน้อย ดังนี้ ชุดที่หนึ่ง ผู้หญิงเซ็กซี่ คือ ผู้หญิงสวย หมายถึง ผู้หญิงที่แต่งกายเปิดเผยเรือนร่าง หรือขับเน้นอวัยวะส่วนใดส่วนหนึ่งของร่างกายเพื่อแสดงออกถึงรูปร่างหน้าตาที่สวยงามและสมบูรณ์, ชุดที่สอง ผู้หญิงเซ็กซี่ คือ ผู้หญิงที่มีทุนทางร่างกายเป็นโอกาส หมายถึง ผู้หญิงที่สามารถใช้ประโยชน์จากรูปร่างหน้าตาและเสน่ห์ทางเพศของตนในการสร้างโอกาสในมิติต่างๆ เช่น โอกาสในการประกอบอาชีพ โอกาสด้านความรัก, ชุดที่สาม ผู้หญิงเซ็กซี่ คือ ผู้หญิงทันสมัย หมายถึง ผู้หญิงที่รู้จักแต่งกาย จัดวางท่วงท่า ปรับแต่งบุคลิกตามสมัยนิยม เพื่อบ่งชี้ถึงความเป็นผู้หญิงยุคใหม่ และชุดที่สี่ ผู้หญิงเซ็กซี่ คือ ผู้หญิงที่แสดงบทเป็นฝ่ายรุกเรื่องเพศ หมายถึง ผู้หญิงที่เปิดเผยความรู้สึกและความต้องการทางเพศของตนเองออกมาโดยสื่อผ่านทางอากัปกิริยาเชิญชวน ถือเป็นผู้หญิงที่มีเสน่ห์ทางเพศ วาทกรรมผู้หญิงเซ็กซี่ในนิตยสารทั้งสองไม่มีความแตกต่างกันในด้านชุดความหมาย แต่แตกต่างกันในด้านวิธีการสื่อความหมาย 2) วาทกรรมผู้หญิงเซ็กซี่ในนิตยสารมาร์สและอิมเมจนำเสนอผ่านตัวบท 8 รูปแบบ ได้แก่ ภาพปก ข่าวสังคม ภาพแฟชั่น บทความ สารคดี การ์ตูน โฆษณา และบทความเชิงโฆษณา โดยส่วนใหญ่พบในโฆษณา ภาพแฟชั่น และบทความ รูปแบบโฆษณาในอิมเมจเน้นภาพผู้หญิงเซ็กซี่ในโฆษณาสินค้าเครื่องสำอาง เครื่องแต่งกายจากต่างประเทศ ส่วนมาร์ส เน้นภาพผู้หญิงเซ็กซี่ในสินค้าเทคโนโลยี สำหรับภาพแฟชั่น มาร์สเน้นภาพอิริยาบถส่วนตัวของนางแบบ ไม่เน้นความสวยงามของเสื้อผ้า ส่วนอิมเมจเน้นภาพนางแบบโพสท่าเพื่อนำเสนอเสื้อผ้าที่สวยงาม สำหรับบทความ มาร์สเน้นข้อมูลเกี่ยวกับผู้หญิงเซ็กซี่ในพื้นที่ของผู้ชาย ส่วนอิมเมจเน้นข้อมูลเกี่ยวกับนักแสดง นักร้องชื่อดังในต่างประเทศ และสาวเซ็กซี่ในสังคมชั้นสูง 3) ปัจจัยที่กำหนดแนวทางการนำเสนอวาทกรรมผู้หญิงเซ็กซี่ในนิตยสารมาร์สและอิมเมจ แบ่งเป็น 3 ปัจจัย ได้แก่ ปัจจัยด้านบุคคล, ปัจจัยด้านองค์กรสื่อ และปัจจัยด้านสังคม การต่อรองของผู้ถูกสร้างให้เป็นภาพตัวแทนของวาทกรรมส่วนใหญ่เกิดขึ้นในระหว่างการตัดสินใจเลือกรับงาน โดยปัจจัยที่ใช้พิจารณาต่อรอง ได้แก่ ประเภทและแนวทางของนิตยสาร สถานภาพนักศึกษา คอนเส็ปต์เซ็ทแฟชั่น และชื่อเสียงของช่างภาพและสไตลิสต์ ทั้งนี้ วาทกรรมผู้หญิงเซ็กซี่ในนิตยสารมาร์สและอิมเมจสะท้อนถึงอำนาจของทุนนิยมและสังคมปิตาธิปไตยที่เข้ามากำกับความหมายของผู้หญิงทั้งในมิติเพศสรีระ เพศสภาพ และเพศวิถี และทำให้ภาพผู้หญิงเซ็กซี่กลายเป็นสินค้าในพื้นที่สื่อ