ความพร้อมของชุมชนกับการมีส่วนร่วมในสถานีวิทยุชุมชนเครดิตยูเนี่ยน จังหวัดสุราษฎร์ธานี

Abstract

การศึกษาครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการบริหารจัดการสถานีวิทยุชุมชนเครดิตยูเนี่ยน จังหวัดสุราษฎร์ธานี และศึกษาความพร้อมและความต้องการของชุมชนกับการมีส่วนร่วมในสถานีวิทยุชุมชนฯ เพื่อวิเคราะห์ถึงความพร้อมของชุมชนกับการมีส่วนร่วมในสถานีวิทยุชุมชนเครดิตยูเนี่ยน จังหวัดสุราษฎร์ธานีโดยชุมชน ผลการวิจัยพบว่า สถานีวิทยุชุมชนเครดิตยูเนี่ยนใช้หลักการบริหารจัดการร่วม และการบริหารจัดการด้วยตนเองเป็นหลักทั้งในมิติการบริหารจัดการทั่วไป ด้านการบริหารจัดการคนที่มีการบริหารจัดการในรูปแบบของคณะกรรมการ ที่เลือกตั้งมาจากอาสาสมัครที่เป็นชาวบ้านในพื้นที่ ที่สามารถรับฟังการกระจายเสียงสัญญาณของสถานีวิทยุชุมชนเครดิตยูเนี่ยนได้ ซึ่งสะท้อนการเปิดโอกาสให้ชาวบ้านเข้ามามีส่วนร่วมทุกคน ด้านการบริหารจัดการงานเนื่องด้วยคณะทำงานที่อาสาเข้ามาช่วยในการดำเนินงาน ของสถานีวิทยุชุมชนเครดิตยูเนี่ยนนั้นทั้งหมดเข้ามามีส่วนร่วมในรูปแบบของอาสาสมัคร เพราะฉะนั้นเรื่องเวลาเป็นสิ่งสำคัญ คณะกรรมการจึงใช้การประชุมเป็นเวทีในการหารือทุกประเด็นที่เกี่ยวเนื่องกับวิทยุชุมชน ทุกคนที่เข้ามาร่วมประชุมก็จะมีสิทธิ์ในการแสดงความคิดเห็นเท่าเทียมกัน ซึ่งสะท้อนการบริหารจัดการร่วม ส่วนด้านการบริหารจัดการงบประมาณ ก็ใช้หลักการบริหารจัดการร่วม และการบริหารจัดการด้วยตนเอง ด้วยการบริหารจัดการงบประมาณนั้นคณะทำงานทุกคนเข้ามามีส่วนร่วม ตั้งแต่ในการช่วยกันกำหนดระเบียบข้อบังคับในการจัดหาทุน เพื่อปรับปรุงและพัฒนาสถานีวิทยุชุมชนเครดิตยูเนี่ยน จังหวัดสุราษฎร์ธานี โดยอยู่บนหลักของความหลากหลายของแหล่งงบประมาณ ซึ่งสะท้อนถึงการบริหารจัดการด้วยตนเองที่ปราศจากอำนาจใดๆ และในมิติของการบริหารจัดการการกระจายเสียงนั้น ก็ใช้หลักการบริหารจัดการร่วมเป็นสำคัญ โดยคณะทำงานทุกคนร่วมกันแสดงความคิดเห็นเพื่อกำหนดรูปแบบ เนื้อหารายการและผู้จัดรายการ โดยอยู่ภายใต้ความสอดคล้องกับบริบทชุมชน นอกจากมีหลักการบริหารจัดการตามแนวคิดวิทยุชุมชนแล้ว สถานีวิทยุชุมชนเครดิตยูเนี่ยนยังได้รับการสนับสนุนจากหลายฝ่ายทั้งเครือข่าย หน่วยงานภายในและภายนอกชุมชน โดยเฉพาะอย่างยิ่งการสนับสนุนจากชุมชนทั้งระดับชาวบ้าน และระดับผู้นำกลุ่ม ซึ่งสามารถสะท้อนความยั่งยืนของสถานีได้ และจากการสนับสนุนของชุมชนยังสะท้อนถึง ความพร้อมของชุมชนกับการมีส่วนร่วมในสถานีวิทยุชุมชนเครดิตยูเนี่ยน ซึ่งพบว่าชุมชนมีความพร้อมในการมีส่วนร่วมในสถานีวิทยุชุมชนเครดิตยูเนี่ยน โดยแบ่งเป็น 2 ระดับคือ ระดับผู้นำกลุ่ม ซึ่งมีความพร้อมเรื่องความกระตือรือร้น ความพร้อมด้านเวลา ความพร้อมด้านความรู้ ทักษะ และประสบการณ์ ส่วนระดับชาวบ้านมีความพร้อมด้านเงิน ด้านเวลา และการร่วมแสดงความคิดเห็นต่อสถานี ซึ่งสอดคล้องกับการสำรวจความพร้อมของชุมชนกับการมีส่วนร่วมในสถานีวิทยุชุมชนเครดิตยูเนี่ยน ที่พบว่าชุมชนมีความพร้อมด้านจิตใจในเรื่องความกระตือรือร้น มากที่สุด รองลงมาคือความพร้อมด้านฐานะทางเศรษฐกิจ อย่างไรก็ตามผู้ที่มีบทบาทในสถานีวิทยุชุมชนเป็นเพียงกลุ่มผู้นำ เพราะฉะนั้นควรวางแผนในการเสริมความพร้อมของชุมชนระดับชาวบ้าน ในการมีส่วนร่วมจากความพร้อมในการมีส่วนร่วมฐานะผู้รับสาร ให้ขยับฐานะเป็นผู้ผลิตและผู้วางแผนต่อไป โดยให้ผู้นำกลุ่มเป็นผู้แสดงศักยภาพในการเป็นผู้สืบทอด เพื่อถ่ายทอดความรู้ ทักษะ และประสบการณ์ เพื่อการใช้สื่อวิทยุชุมชนเพื่อเป็นสื่อในการระดมการมีส่วนร่วมเพื่อพัฒนาชุมชนอย่างยั่งยืนต่อไป