ภาษาวรรณศิลป์ในเพลงพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช

Abstract

วิทยานิพนธ์นี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาวิเคราะห์ เพลงพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชที่มีเนื้อร้องเป็นภาษาไทยจำนวนทั้งสิ้น ๔๒ เพลง เพื่อศึกษาเนื้อหาและคุณค่าจากเนื้อเพลง รวมไปถึงการใช้ภาษาวรรณศิลป์รูปแบบต่างๆที่ปรากฏในเนื้อเพลง ผลการศึกษาสรุปได้ว่าเพลงพระราชนิพนธ์มีเนื้อหาที่หลากหลาย ได้แก่ เพลงที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับความรัก เพลงที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับความเศร้า เพลงที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับความสนุกสนาน เพลงที่มีเนื้อหาปลุกใจให้รักชาติ เพลงที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับสถาบัน เพลงที่มีเนื้อหาให้ความหวัง กำลังใจ และคำแนะนำ เพลงที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับธรรมชาติ และเพลงที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับเทศกาล นอกจากนี้เนื้อเพลงพระราชนิพนธ์ยังสะท้อนคุณค่าด้านต่างๆมากมาย เช่น คุณค่าด้านการจรรโลงใจเกี่ยวกับความเชื่อของคนไทย คุณค่าเกี่ยวกับความรัก คุณค่าด้านสุนทรียรสที่เกิดจากความสัมพันธ์ระหว่างธรรมชาติและอารมณ์ของมนุษย์ คุณค่าด้านความเข้าใจปรัชญาชีวิต ให้ความหวังและกำลังใจ และคุณค่าด้านการสะท้อนอุดมคติให้รักชาติและจงรักภักดีต่อสถาบันพระมหากษัตริย์ เนื้อเพลงพระราชนิพนธ์มีความเป็นวรรณศิลป์ทั้งในด้านการใช้คำและความ ด้านการใช้คำพบว่ามีการใช้สัมผัส การเล่นเสียงวรรณยุกต์ คำซ้อน การหลากคำ และการสรรคำ ส่วนในระดับความ พบว่าเนื้อเพลงพระราชนิพนธ์มีการใช้ภาพพจน์ ได้แก่ อุปมา อุปลักษณ์ อธินามนัย บุคลาธิษฐาน อติพจน์ สัทพจน์ และปฏิปุจฉา นอกจากนี้ยังมีการใช้สัญลักษณ์ การใช้สำนวน และการสร้างเอกภาพซึ่งประกอบไปด้วยการซ้ำคำและความ และการใช้ความเปรียบคู่ขนาน