การใช้วาทศิลป์ทางภาษาเพื่อการเผยแผ่ธรรมะของพระมหาวุฒิชัยวชิรเมธีผ่านสื่อสารมวลชน

Abstract

งานวิจัยชิ้นนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์การใช้สื่อสารมวลชนในการเผยแผ่ธรรมะของพระมหาวุฒิ ชัยวชิรเมธี และวิเคราะห์ใช้วาทศิลป์ทางภาษาในการเผยแผ่ธรรมะของพระมหาวุฒิชัยวชิรเมธี นอกจากนี้ยัง ศึกษาความคิดเห็นของผู้รับสารที่มีต่อการเผยแผ่ธรรมะของพระมหาวุฒิชัยวชิรเมธีผ่านสื่อสารมวลชน งานวิจัย ชิ้นนี้เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพ โดยใช้วิธีการวิเคราะห์เนื้อหาจากการวิเคราะห์สื่อสิ่งพิมพ์ทั้งสิ้น 48 เรื่อง สื่อ โทรทัศน์ รวมทั้งสิ้น 60 ตอน สื่อวิทยุรวมทั้งสิ้น 30 ตอน และการสัมภาษณ์เชิงลึก พระมหาวุฒิชัยวชิรเมธี ทีมงานผู้ผลิตและสัมภาษณ์ผู้รับสารทั้งสิ้น 30 คน ผลการวิจัยพบว่า พระมหาวุฒิชัยวชิรเมธีใช้สื่อสารมวลชน 4 ประเภทหลักในการเผยแผ่ธรรมะ คือ สื่อ สิ่งพิมพ์ สื่อโทรทัศน์ สื่อวิทยุและสื่อใหม่ มีกระบวนการการเผยแผ่ธรรมะสู่สาธารณชน โดยเริ่มจาก เมื่อมี เหตุการณ์ใดเหตุการณ์หนึ่งเกิดขึ้นในสังคม สื่อสารมวลชนจะเป็นผู้กำหนดวาระหรือประเด็นทางสังคม ซึ่ง สื่อสารมวลชนนี้เองเป็นผู้มอบพื้นที่ในสื่อให้แก่พระมหาวุฒิชัยวชิรเมธี จากนั้นพระมหาวุฒิชัยวชิรเมธีจะสร้าง สารธรรมะและนำเสนอผ่านช่องทางสื่อสารมวลชนต่างๆ ก่อให้เกิดธรรมะในสื่อสารมวลชนขึ้น ส่วนของกลวิธี พระมหาวุฒิชัยวชิรเมธีมีการวิเคราะห์ผู้รับสาร วิเคราะห์ธรรมชาติของสื่อ โดยมุ่งนำเสนอธรรมะในระดับใช้งาน และคำนึงถึงช่วงเวลาและสถานการณ์ในการเผยแผ่ธรรมะ ผลการวิจัยพบว่า วาทศิลป์ทางภาษาที่พบ ได้แก่ การใช้สัมผัส การซ้ำคำและกลุ่มคำ การใช้คำซ้อน การสร้างคำประสมขึ้นใหม่ การใช้สำนวน คำต่างประเทศ ส่วนการใช้ภาพพจน์ที่พบ ได้แก่ คำถามเชิง วรรณศิลป์ การเปรียบเทียบ อุปมา อุปลักษณ์ บุคลาธิษฐาน คำซ้ำ และคำปฏิทรรศน์ ในด้านจุดจับใจในสารที่ พบ ได้แก่ จุดจับใจด้านความอบอุ่น จุดจับใจด้านอารมณ์ขัน จุดจับใจด้านอารมณ์ จุดจับใจด้านความเป็น ตัวเอง จุดจับใจด้านดนตรีและจุดจับใจด้านดารา นอกจากนี้ผลการวิจัยพบว่า พระมหาวุฒิชัยวชิรเมธีมีการ สร้างสารผ่านถ้อยคำที่งดงาม ประณีต ทราบว่าควรจะพูดอย่างไร และเลือกใช้เนื้อหา ถ้อยคำใดเพื่อให้ธรรมะที่ ถ่ายทอดออกมาซาบซึ้งกินใจ และสอดคล้องกับช่องทางสื่อสารมวลชนที่ใช้ในการเผยแผ่ธรรมะ ผลการวิจัยพบว่า ความคิดเห็นของผู้รับสารในเชิงบวก ได้แก่ ความคิดเห็นเชิงบวกเกี่ยวกับตัวผู้ส่งสาร ความคิดเห็นเชิงบวกเกี่ยวกับสาร และความคิดเห็นเชิงบวกเกี่ยวกับสื่อ ในส่วนความคิดเห็นเชิงลบที่พบ ได้แก่ ความคิดเห็นเชิงลบเกี่ยวกับสาร และความคิดเห็นเชิงลบเกี่ยวกับสื่อ