การวิพากษ์สื่อในชุมชนออนไลน์ ของห้องเฉลิมไทย พันทิปดอทคอม

Abstract

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาถึงการวิพากษ์สื่อในห้องเฉลิมไทย พันทิปดอทคอม (Chalermthai, pantip.com) โดยเลือกศึกษาลักษณะของการวิพากษ์สื่อที่ปรากฏในห้องเฉลิมไทย รวมไปถึงบทบาทของการวิพากษ์สื่อที่มีต่อการตรวจสอบสื่อกระแสหลัก พร้อมทั้งข้อได้เปรียบและอุปสรรคของการตรวจสอบสื่อในชุมชนออนไลน์ โดยใช้วิธีวิจัยทั้งเชิงคุณภาพและปริมาณ โดยเชิงคุณภาพจะใช้วิธีการสัมภาษณ์เชิงลึก การสังเกตแบบไม่มีส่วนร่วม และการวิจัยจากเอกสารที่เกี่ยวข้อง ส่วนในเชิงปริมาณศึกษาด้วยการวิเคราะห์เนื้อหาที่ปรากฏในห้องเฉลิมไทย ผลการศึกษาพบว่า การแสดงความคิดเห็นในห้องเฉลิมไทย สะท้อนลักษณะของการวิพากษ์ซึ่งในบางกรณีก็นำไปสู่ปรากฏการณ์การตรวจสอบสื่อกระแสหลักด้วยการใช้ข้อมูลที่มีหลักฐานเชิงประจักษ์มานำเสนอโต้แย้งกัน แต่ในขณะเดียวกันก็พบจุดอ่อนในเรื่องของการใช้เหตุผลซึ่งจากการวิเคราะห์เนื้อหากระทู้พบการใช้เหตุผลที่ไม่เป็นตรรกะอยู่จำนวนสูงโดยเฉพาะการถืออัตตา นอกจากนั้นพบว่ามีความโดดเด่นในเรื่องของการกำกับดูแลที่เข้มข้นทำให้มีการจัดระเบียบควบคุมเนื้อหาในบอร์ดค่อนข้างสูง ขณะเดียวกันก็ส่งผลในเรื่องการปิดกั้นและจำกัดเสรีภาพในการแสดงออกของผู้ใช้บอร์ดด้วย เนื้อหาในบอร์ดค่อนข้างถูกกำหนดในวาระของข่าวในสื่อกระแสหลักและมักไม่ปฏิเสธหรือคัดค้านค่านิยมพื้นฐานในสังคมไทยด้วยปัจจัยด้านการเมือง กฎหมาย และลักษณะความเป็นเจ้าของเว็บไซต์ที่เป็นธุรกิจยิ่งต้องลดความเสี่ยงใดๆ ทั้งนี้ยังพบว่าสถานะของผู้ใช้มีลักษณะที่ไม่เท่าเทียมกันและขาดความมั่นคงยั่งยืน โดยภาพรวมจึงทำให้ชุมชนของเฉลิมไทยเว็บบอร์ดยังคงห่างไกลจากการเป็นพื้นที่สาธารณะอยู่มาก