พฤติกรรมการสื่อสารข้ามวัฒนธรรมกับการข่มเหงรังแกในสถานศึกษา

Abstract

การวิจัยนี้เป็นงานวิจัยเอกสาร (Documentary Research) มีวัตถุประสงค์เพื่อ ศึกษาสภาพการณ์และองค์ความรู้ของการศึกษาการรังแกของนักเรียนในสถานศึกษาด้วยมุมมองการสื่อสารข้ามวัฒนธรรม ศึกษาปริทัศน์ของการศึกษาพฤติกรรมสื่อสารในการรังแก การรับมือปัญหาการรังแก ตัวแปรที่เกี่ยวข้อง และแนวทางการสื่อสารเพื่อแก้ไขปัญหา จากกลุ่มตัวอย่างงานวิจัยการรังแกในโรงเรียน 91 เรื่อง แบ่งเป็นกลุ่มประเทศวัฒนธรรมตะวันตกและกลุ่มประเทศวัฒนธรรมตะวันออก ผลการวิจัยพบว่า

1. รูปแบบการรังแกในวัฒนธรรมตะวันตกมีทั้งความแตกต่างและคล้ายคลึงกับวัฒนธรรมตะวันออก โดยพบว่าการรังแกด้วย”วัจนภาษาทางตรง” (Direct-verbal) เช่นการตั้งฉายาล้อเลียน การข่มขู่ ฯลฯ เป็นรูปแบบที่พบมากที่สุดทั้งสองวัฒนธรรม ขณะที่กลุ่มประเทศยุโรปพบการรังแกด้วย”อวัจนภาษาทางอ้อม”มากที่สุด (Indirect-nonverbal) เช่นการกีดกันไม่ให้ร่วมกลุ่ม การไม่พูดคุยด้วย ทั้งนี้ส่วนใหญ่เป็นการศึกษารูปแบบการรังแกผ่านสื่อบุคคลหรือแบบเผชิญหน้ามากกว่าการรังแกทางอินเตอร์เน็ต

2. รูปแบบรับมือการถูกรังแกด้วย “การขอแรงสนับสนุนทางสังคม” เช่น การขอความช่วยเหลือจากเพื่อน พบมากที่สุดทั้งในวัฒนธรรมตะวันตกและตะวันออก

3. พบตัวแปรที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการรังแกและการรับมือแบ่งเป็น 6 กลุ่ม ได้แก่ “ลักษณะทางประชากรศาสตร์/ลักษณะส่วนบุคคล” “ภูมิหลังครอบครัว/การเลี้ยงดู” “ลักษณะทางจิตวิทยาและความสัมพันธ์” “พฤติกรรมเชิงลบที่แสดงออก” “การเปิดรับสื่อ” และ “อิทธิพลทางเชื้อชาติ สังคม และวัฒนธรรม”

4. ในงานวิจัยที่ศึกษามีการเสนอแนวทางการสื่อสารเพื่อแก้ไขปัญหาการรังแกในสถานศึกษาแบ่งได้เป็น 6 กลุ่ม ได้แก่ แนวทางสำหรับครู บุคลากรของโรงเรียน ผู้ปกครอง นักเรียน โรงเรียน และสังคม