การศึกษาโรงเรียนประถมศึกษาที่มีแนวปฏิบัติที่เป็นเลิศในการส่งเสริมนิสัยรักการอ่านในกรุงเทพมหานคร

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาโรงเรียนประถมศึกษาที่มีแนวปฏิบัติที่เป็นเลิศในการส่งเสริมนิสัยรักการอ่าน และนำเสนอแนวปฏิบัติที่เป็นเลิศ(Best practice) ในการส่งเสริมนิสัยรักการอ่านของโรงเรียนประถมศึกษา ในกรุงเทพมหานคร ใช้วิธีวิจัยเชิงคุณภาพ จากโรงเรียนประถมศึกษาที่มีแนวปฏิบัติที่เป็นเลิศ(Best practice) ในการส่งเสริมนิสัยรักการอ่านในกรุงเทพมหานครจำนวน 6 โรงเรียน เก็บรวบรวมข้อมูลจากการศึกษาและวิเคราะห์เอกสาร การสังเกตและการสัมภาษณ์ผู้บริหารโรงเรียน ครู ครูบรรณารักษ์ นักเรียน และผู้ปกครอง ผลการวิจัยพบว่า 1. ปัจจัยที่ส่งเสริมแนวปฏิบัติที่เป็นเลิศในการส่งเสริมนิสัยรักการอ่าน ดังนี้ 1)โรงเรียนให้ความสำคัญกับการจัดบริบทสภาพแวดล้อมภายในของโรงเรียนให้เหมาะกับการส่งเสริมนิสัยรักการอ่านเพื่อเอื้อต่อการสร้างนิสัยรักการอ่านให้แก่นักเรียน 2)บทบาทของบุคลากรที่เกี่ยวข้องกับโรงเรียนประถมที่ส่งเสริมนิสัยรักการอ่าน ได้แก่ บทบาทของผู้บริหาร บทบาทของครู ครูบรรณารักษ์ บทบาทของนักเรียน และบทบาทผู้ปกครอง คือ ให้การสนับสนุน ส่งเสริม พัฒนาทักษะการอ่านตนเองและนักเรียนอย่างต่อเนื่อง และเป็นแบบอย่างการอ่านที่ดีในการอ่าน 3) การมีส่วนร่วม ให้การสนับสนุนร่วมมือกันระหว่างภายในโรงเรียน ผู้ปกครอง และหน่วยงานภายนอก 4) สร้างแรงจูงใจ การเสริมแรงในเชิงบวก กระตุ้นให้นักเรียนเกิดความชอบ อยากอ่าน อยากมีส่วนร่วมอย่างต่อเนื่อง 5) มีแหล่งการอ่านและทรัพยากรการอ่านที่ดี ปรับปรุงพัฒนาให้ทันสมัยและเหมาะกับบริบทของโรงเรียน 6) โรงเรียนมีทัศคติที่ดีในการส่งเสริมนิสัยรักการอ่าน เห็นความสำคัญของการอ่าน 2. องค์ประกอบของแนวปฏิบัติที่เป็นเลิศในการส่งเสริมนิสัยรักการอ่านในโรงเรียนประถม มีดังนี้ 1) ความสำคัญของการส่งเสริมนิสัยรักการอ่าน 2) เป้าหมายของการส่งเสริมนิสัยรักการอ่าน 3) หลักการในดำเนินการส่งเสริมนิสัยรักการอ่าน 4) การนำผลความสำเร็จจากการส่งเสริมนิสัยรักการอ่าน ไปขยายผล 3. แนวปฏิบัติที่เป็นเลิศในการส่งเสริมนิสัยรักการอ่านของโรงเรียนประถมศึกษา โดยส่งเสริมสนับสนุนทักษะ ความสามารถ ของทั้งผู้บริหาร ครู ครูบรรณารักษ์ นักเรียน พัฒนาแหล่งการอ่าน เห็นความสำคัญความสัมพันธ์ระหว่างผู้บริหาร ครู ครูบรรณารักษ์ นักเรียน และผู้ปกครอง รณรงค์ส่งเสริมนิสัยรักการอ่านอย่างต่อเนื่อง โดยใช้กิจกรรม ตัวแบบที่ดี การใช้การเสริมแรง และการนำปัจจัยที่ส่งเสริมกับปัจจัยที่เป็นอุปสรรคในการส่งเสริมนิสัยรักการอ่านที่เกิดขึ้นปรับให้เกิดแนวทางที่เป็นเลิศในการส่งเสริมนิสัยรักการอ่าน