การศึกษาเพื่อวิเคราะห์เนื้อหาเอกสารสิ่งพิมพ์ทางวิชาการ เกี่ยวกับผู้สูงอายุในประเทศไทย

Abstract

งานวิจัยชิ้นนี้เป็นการศึกษาเพื่อวิเคราะห์เนื้อหาเอกสารวิชาการเกี่ยวกับผ้สูงอายุในประเทศไทยซึ่งตีพิมพ์ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2493 ถึงปี พ.ศ. 2529 จำนวน 223 ชิ้น โดยมีจุดประสงค์ที่จะศึกษาพัฒนาการของความรู้ และวิธีการเสนอสาระเกี่ยวกับผู้สูงอายุในประเทศไทย ศึกษาความตั้งใจและลักษณะอื่นๆ ของผู้สื่อสาร ความคิด ความสนใจ และคุณค่า ซึ่งเป็นสภาพทางสังคมและวัฒนธรรมของผู้ผลิตเอกสาร ที่สะท้อนจากเอกสารที่ศึกษา วิธีการดำเนินการวิจัย ใช้วิธีวิเคราะห์เนื้อหาของเอกสารที่เป็นตัวอย่าง จำนวน 223 ชิ้น แล้วแยกตามประเด็นที่ศึกษา ซึ่งผู้วิจัยกำหนดไว้ 5 ประเด็น คือ ประเภทเอกสาร ประเภทผู้จัดพิมพ์ อาชีพของผู้เขียน ปีที่จัดพิมพ์ และลักษณะของเนื้อหา โดยแบ่งเนื้อหาอกเป็น 5 ด้าน คือ ด้านสิ่งแวดล้อมทางสังคมของผุ้สูงอายุ ด้านเศรษฐกิจของผู้สูงอายุ ด้านอนามัยของผู้สูงอายุ และเรื่องอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับผู้สูงอายุและเสนอผลในรูปตารางร้อยละ สรุปผลการวิจัย 1. ในด้านพัฒนาการของความรู้เกี่ยวกับผู้สูงอายุในประเทศไทย พบว่ามีการศึกษาเรื่องอนามัยของผู้สูงอายุ ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2493 ถึงปี พ.ศ.2529 อย่างต่อเนื่อง และมีปริมาณเอกสารที่ศึกษาในเรื่องนี้เพิ่มมากขึ้น ในช่วงปี พ.ศ. 2524 ถึงปี พ.ศ. 2529 ในช่วงก่อนปี พ.ศ. 2510 ไม่พบการศึกษาในเรื่องเศรษฐกิจของผู้สูงอายุ และพบว่าตั้งแต่ปี พ.ศ. 2510 ถึงปี พ.ศ. 2529 มีการศึกษาในเรื่องผ้สูงอายุครบทุกด้านที่ศึกษา 2. .ในด้านวิธีการเสนอสาระเกี่ยวกับผู้สูงอายุในประเทศไทย พบว่ามีความนิยมนำเสนอในรูปบทความมากที่สุด ทั้งนี้เนื่องจากงานวิจัยทางการแพทย์นั้น นิยมนำเสนอในรูปของบทความ และลักษณะเนื้อหาที่ปรากฏมากที่สุด ในเอกสารประเภทบทความ ก็เป็นเนื้อหาทางด้านอนามัยของผู้สูงอายุ ที่เขียนโดยผู้ที่มีอาชีพทางด้านนี้ 3. ในด้านความตั้งใจ และลักษณะอื่นๆ ของผู้สื่อสารนั้น พบว่าผู้ผลิตเอกสารที่เป็นเอกชนและรัฐบาล ผลิตเอกสารออกมาพอๆ กัน และผู้ผลิตเอกสารทั้งสองกลุ่ม ก็ผลิตเอกสารที่มีเนื้อหาทางด้านอนามัยของผู้สูงอายุมากที่สุด ส่วนในด้านอาชีพของผู้เขียนนั้นพบว่า เมื่อเทียบกับอาชีพอื่นๆ มีผู้เขียนอาชีพแพทย์มากที่สุด และผู้เขียนที่เป็นแพทย์ก็ผลิตเอกสารที่มีเนื้อหาทางด้านอนามัยของผู้สูงอายุมากที่สุด 4. ในด้านความคิด ความสนใจ และคุณค่าซึ่งเป็นสภาพทางสังคมและวัฒนธรรมของผู้ผลิตที่สะท้อนจากเอกสารที่ศึกษา พบว่า ในการศึกษาเรื่องผู้สูงอายุในประเทศไทยนั้น เรื่องอนามัยของผู้สูงอายุเป็นเรื่องที่มีผู้สนใจศึกษามากที่สุด รองลงไปก็ได้แก่ เรื่องสิ่งแวดล้อมทางสังคม เรื่องเศรษฐกิจ และเรื่องความช่วยเหลือที่ให้แก่ผู้สูงอายุได้รับความสนใจน้อยที่สุด