การศึกษาการจัดการเรียนการสอนศิลปะในระดับชั้นอนุบาลที่ใช้แนวการศึกษามอนเตสซอรี่

Abstract

ศึกษาการจัดการเรียนการสอนศิลปะในระดับชั้นอนุบาลที่ใช้แนวการศึกษามอนเตสซอรี่ ประชากรที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย ผู้บริหารของโรงเรียน 5 คน ผู้เชี่ยวชาญของโรงเรียน 5 คน และผู้สอนในระดับอนุบาล 12 คน จากโรงเรียนที่ใช้แนวการศึกษามอนเตสซอรี่ในการจัดการศึกษา และอยู่ในสมาคมส่งเสริมการเรียนรู้เพื่อเด็กเป็นสำคัญ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยคือ แบบสัมภาษณ์ แบบสอบถามและแบบสังเกต วิเคราะห์ข้อมูลโดยการหาค่าร้อยละ ค่าความถี่ และการวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัย พบว่า การจัดการเรียนการสอนศิลปะในระดับชั้นอนุบาลที่ใช้แนวการศึกษามอนเตสซอรี่แบ่งได้ 8 ด้านดังนี้ 1) ด้านจุดประสงค์การเรียนการสอนศิลปะ ให้ความสำคัญต่อการปฏิบัติเพื่อส่งเสริมพัฒนาการ 5 ด้าน ได้แก่ ร่างกาย สติปัญญา อารมณ์ สังคม ภาษา ฝึกการใช้ตา มือและประสาทสัมผัสทั้ง 5 ให้ทำหน้าที่สัมพันธ์กัน 2) ด้านหลักสูตร/เนื้อหา/กิจกรรม มีการใช้เนื้อหาจากเรื่องที่ง่ายไปสู่เรื่องยาก โดยจะใช้หัวข้อเกี่ยวกับสิ่งมีชีวิต เช่น เด็ก พ่อแม่ บุคคล พืช สัตว์ เป็นหัวข้อในการปฏิบัติกิจกรรมศิลปะ เทคนิคที่ใช้ในการจัดกิจกรรมส่วนใหญ่เน้นการประดิษฐ์และการวาดภาพระบายสี 3) ด้านวิธีสอนใช้วิธีการสาธิตวิธีการทำให้เด็กดูทีละขั้นตอน มีการบูรณาการศิลปะเข้ากับกิจกรรมด้านนิสัยการทำงาน ครูผู้สอนอำนวยความสะดวกในการจัดกิจกรรมศิลปะ ให้ดำเนินไปอย่างราบรื่นในการจัดเตรียมด้านอุปกรณ์ สถานที่ 4) ด้านผู้สอนจะให้ความสำคัญกับความแตกต่างของผู้เรียนแต่ละคน เน้นการสังเกตเด็กเป็นรายบุคคล ให้ความสำคัญกับการเตรียมสิ่งแวดล้อมที่เหมาะสม ซึ่งจะช่วยให้เด็กเรียนรู้ได้ดี 5) ด้านผู้เรียนสามารถเลือกทำกิจกรรมและอุปกรณ์ได้ตามความสนใจ มีความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่และช่วยเหลือผู้อื่น สามารถปฏิบัติงานได้เสร็จสมบูรณ์ตามเวลาที่กำหนด ผู้เรียนสามารถเก็บอุปกรณ์เมื่อใช้เสร็จ สามารถดูแลความสะอาดหลังปฏิบัติกิจกรรม 6) ด้านอุปกรณ์เละสื่อการสอนมีการจัดเก็บอุปกรณ์ไว้บนชั้นตามหมวดหมู่ อุปกรณ์ที่ใช้ในชั้นเรียนจะคัดสรรให้มีน้ำหนัก ขนาดและรูปร่างที่เหมาะสมกับมือเด็ก เหมาะสมกับการใช้งานในกิจกรรมแต่ละประเภท ครูผู้สอนจะสังเกตความสนใจของผู้เรียนที่มีต่ออุปกรณ์แต่ละชนิด 7) ด้านการวัดและการประเมินผล ใช้วิธีการสังเกตในการประเมินผล โดยประเมินผลจากพัฒนาการในการทำกิจกรรมและการใช้อุปกรณ์ ความมีระเบียบวินัยในการทำงาน ความตั้งใจในการทำกิจกรรมและการใช้อุปกรณ์ 8) ด้านสิ่งแวดล้อมทางการเรียน จัดให้มีห้องสำหรับการปฏิบัติกิจกรรมศิลปะโดยเฉพาะ มีการใช้พื้นที่นอกห้องเรียนสำหรับการปฏิบัติกิจกรรมศิลปะ จัดสิ่งอำนวยความสะดวกในการเรียนการสอนอย่างพอเพียง 9) ด้านผู้ปกครอง ให้ความร่วมมือกับครูในการจัดการเรียนการสอน ครูมีการรายงานพฤติกรรมและพัฒนาการให้ผู้ปกครองทราบอย่างน้อยสัปดาห์ละ 1 ครั้ง และผู้ปกครองสามารถเข้าร่วมสังเกตการสอนในชั้นเรียนตามวันและเวลาที่ทางโรงเรียนกำหนดขึ้น