ผลของการกระตุ้นสมองด้วยไฟฟ้ากระแสตรงผ่านกะโหลกศีรษะร่วมกับการฝึกการทรงตัวในผู้สูงอายุที่มีประวัติล้ม

Abstract

วัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของการกระตุ้นสมองด้วยไฟฟ้ากระแสตรงผ่านกะโหลกศีรษะ (Transcranial Direct Current Stimulation; tDCS) ร่วมกับการฝึกการทรงตัวพื้นฐาน (Balance Training; BT) ในผู้สูงอายุสุขภาพดีที่เคยมีประวัติล้ม การศึกษาวิจัยเชิงทดลองแบบ randomized control trial ในผู้สูงอายุที่มีประวัติล้ม จำนวน 64 คน (อายุ 69.28±6.04 ปี ค่าดัชนีมวลกาย 23.6±3.77 กิโลกรัมต่อตารางเมตร) อาสาสมัครจะถูกแบ่งเป็น 2 กลุ่ม กลุ่มละ 32 คน โดยแบ่งเป็นกลุ่มที่ได้รับการฝึกการทรงตัวพื้นฐานร่วมกับการกระตุ้นสมองด้วยไฟฟ้ากระแสตรงชนิดกระแสจริง (BT+r-tDCS) และกลุ่มควบคุมซึ่งได้รับการฝึกการทรงตัวพื้นฐานร่วมกับการกระตุ้นสมองด้วยไฟฟ้ากระแสตรงชนิดกระแสหลอก (BT+s-tDCS) อาสาสมัครจะได้รับการฝึก 3 ครั้งต่อสัปดาห์ รวมทั้งสิ้น 8 สัปดาห์ ซึ่งประกอบด้วย ช่วงการฝึกการทรงตัวร่วมกับการกระตุ้นไฟฟ้าที่สมองเป็นเวลา 4 สัปดาห์ และช่วงการฝึกการทรงตัวที่บ้านด้วยตนเอง 4 สัปดาห์ โดยมีการประเมินการทรงตัวก่อนทำการฝึก สิ้นสุดสัปดาห์ที่ 4 และ 8 ซึ่งจะได้รับการประเมินการทรงตัวขณะหยุดนิ่ง จากชุดการทดสอบ modified Clinical Test of Sensory Interaction on Balance; mCTSIB และการประเมินการทรงตัวขณะเคลื่อนไหว จากชุดการทดสอบ Limits of Stability (LOS) โดยเครื่อง Neurocom Balance Master ซึ่งผลการศึกษาพบว่า การทรงตัวขณะหยุดนิ่ง แสดงผลที่ดีขึ้นของค่าระยะทางการแกว่งของร่างกาย แต่ไม่ปรากฏความแตกต่างทางสถิติ ส่วนผลการทรงตัวขณะเคลื่อนไหว แสดงค่าเฉลี่ยขององค์ประกอบการทดสอบขีดจำกัดของความมั่นคง (LOS composite) ในสองพารามิเตอร์ คือ Endpoint excursion (EPE) และ Max excursion (MXE) มีการพัฒนาขึ้นในทั้งสองกลุ่ม ซึ่งกลุ่มทดลองที่ได้รับการกระตุ้นไฟฟ้าที่สมองมีคะแนนที่ดีขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติเมื่อเทียบกับกลุ่มควบคุม (p<.05) การฝึกการทรงตัวพื้นฐานร่วมกับการกระตุ้นสมองด้วยไฟฟ้ากระแสตรงผ่านกะโหลกศีรษะ เป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่น่าสนใจ ที่จะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการทรงตัวแบบเคลื่อนไหว รวมถึงช่วยป้องกันและแก้ไขปัญหาการทรงตัวในผู้สูงอายุที่มีประวัติล้มได้