ผลของการใช้โปรแกรมการส่งเสริมการดูแลตนเองต่ออาการหายใจลำบากของผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง

Abstract

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลอง มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมการส่งเสริม การดูแลตนเองต่ออาการหายใจลําบากของผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง กลุ่มตัวอย่างคือ ผู้ป่วยโรคปอด อุดกั้นเรื้อรังที่มารับการตรวจรักษาที่แผนกผู้ป่วยนอกโรงพยาบาลตรัง ที่มีคุณสมบัติตามเกณฑ์ที่กำหนดจำนวน 40 ราย โดยเก็บรวบรวมในกลุ่มควบคุมก่อนจนครบ 20 ราย แล้วจึงเก็บรวบรวมข้อมูล ในกลุ่มทดลองอีก 20 ราย โดยให้กลุ่มตัวอย่างทั้งสองกลุ่มมีความคล้ายคลึงกันในเรื่องระดับความ รุนแรงของโรค และประเภทของยาที่ได้รับ กลุ่มควบคุมได้รับการพยาบาลตามปกติ ในขณะที่กลุ่มทดลองได้รับโปรแกรมการส่งเสริมการดูแลตนเองที่ผู้วิจัยสร้างตามกรอบแนวคิดของ Orem ซึ่ง ประกอบด้วยการสร้างสัมพันธภาพ การให้ข้อมูล การฝึกทักษะปฏิบัติ และการส่งเสริมสนับสนุน โดย ใช้แผนการสอนเกี่ยวกับการส่งเสริมการดูแลตนเองและคู่มือการส่งเสริมการดูแลตนเอง โปรแกรมการส่งเสริมการดูแลตนเองได้รับการตรวจสอบความตรงตามเนื้อหาจากผู้ทรงคุณวุฒิ จากนั้นนำไปทดลองใช้กับผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังจำนวน 3 ราย เพื่อดูความเหมาะสมของโปรแกรมการส่งเสริมการดูแลตนเอง เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล คือ แบบวัดอาการหายใจลําบาก (Visual Analogue Scale) สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล คือ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบน มาตรฐาน สถิติทดสอบที่ และ ANCOVA โดยมีค่าเฉลี่ยอาการหายใจลําบากก่อนการทดลองเป็น ตัวแปรร่วม ผลการวิจัยสรุปได้ดังนี้ 1. อาการหายใจลําบากของกลุ่มทดลองภายหลังได้รับโปรแกรมการส่งเสริมการดูแลตนเอง น้อยกว่าก่อนการทดลองอย่างมีนัยสําคัญทางสถิติที่ระดับ .05 2. อาการหายใจลําบากภายหลังเข้าร่วมโปรแกรมการส่งเสริมการดูแลตนเองของกลุ่ม ทดลองน้อยกว่ากลุ่มควบคุมที่ได้รับการพยาบาลตามปกติอย่างมีนัยสําคัญทางสถิติที่ระดับ .05