บทบาทของข่าวท้องถิ่นที่นำเสนอผ่านสื่อมวลชนท้องถิ่นในจังหวัดอุบลราชธานี

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาบทบาทของข่าวท้องถิ่นที่นำเสนอในสื่อมวลชนท้องถิ่นของจังหวัดอุบลราชธานี โดยใช้วิธีการวิเคราะห์เนื้อหาของข่าวท้องถิ่นที่นำเสนอทางสื่อมวลชนประเภทโทรทัศน์ จำนวน 1 รายการ, วิทยุ จำนวน 3 รายการ และหนังสือพิมพ์ จำนวน 8 ฉบับ พร้อมทั้งใช้วิธีการสัมภาษณ์ผู้บริหารขององค์กรที่ผลิตข่าวท้องถิ่น เพื่อเป็นข้อมูลประกอบในการวิเคราะห์ผลการวิจัย ผลการวิจัยพบว่า สื่อท้องถิ่นทุกประเภทมีเนื้อหาของข่าวที่สะท้อนบทบาทตามแนวคิดของสื่อมวลชนท้องถิ่นทั้ง 3 ประการ คือ บทบาทในการพัฒนา บทบาทในการรักษาเอกลักษณ์และความสามัคคี และบทบาทในการส่งเสริมประชาธิปไตย นอกจากนี้ยังพบว่าสื่อท้องถิ่นทุกประเภทมีเนื้อหาของข่าวที่สะท้อนบทบาทในการประชาสัมพันธ์เพิ่มเติมมาอีก ประการหนึ่ง โดยในสื่อโทรทัศน์และวิทยุนำเสนอข่าวประชาสัมพันธ์ให้กับรัฐเพียงอย่างเดียว ในขณะที่สื่อหนังสือพิมพ์นำเสนอข่าวประชาสัมพันธ์ให้กับรัฐ และธุรกิจในท้องถิ่น ส่วนการให้ความสำคัญกับบทบาทของข่าวนั้น พบว่า สื่อท้องถิ่นส่วนใหญ่ ให้ความสำคัญกับข่าวที่มีบทบาทในการพัฒนา โดยมุ่งเน้นการพัฒนาในด้านเศรษฐกิจ และการให้ข้อมูลข่าวสารและการเตือนภัย เป็นหลัก อย่างไรก็ตาม เมื่อพิจารณาบทบาทในการประชาสัมพันธ์ พบว่า สื่อท้องถิ่นส่วนใหญ่ให้ความสำคัญกับข่าวที่มีบทบาทดังกล่าว มากกว่าบทบาทในการพัฒนาด้านสังคม การศึกษา และสาธารณสุข และยังมากกว่า บทบาทในการรักษาเอกลักษณ์และความสามัคคี และบทบาทในการส่งเสริมประชาธิปไตย อีกด้วย แม้ว่าสื่อท้องถิ่นแต่ละรายการ / ฉบับ จะให้น้ำหนักความสำคัญกับเนื้อหาของข่าวที่สะท้อนบทบาทในด้านต่าง ๆ แตกต่างกันไป แต่แหล่งข่าวที่สื่อท้องถิ่นทุกประเภทให้ความสำคัญมากที่สุดเหมือนกันคือ แหล่งข่าวที่เป็นบุคคลหรือ หน่วยงานในสังกัดของรัฐ ดังนันแบบแผนการสื่อสารในสื่อท้องถิ่นจึงมีลักษณะที่ถูกกำหนดทิศทางมาจากภาครัฐเป็นหลัก อย่างไรก็ตามลักษณะการสื่อสารที่ถูกกำหนดทิศทางมาจากภาคประชาชนก็ปรากฏให้เห็นอยู่บ้างในสื่อวิทยุบางรายการ และ หนังสือพิมพ์บางฉบับ ปัจจัยที่มีผลต่อการกำหนดบทบาทของข่าวท้องถิ่นที่นำเสนอในสื่อท้องถิ่นแต่ละรายการ / ฉบับ มาจากปัจจัย ทางสังคมและเศรษฐกิจ เช่น นโยบายในการบริหารงาน อิทธิพลท้องถิ่น แหล่งเงินทุน และ บุคคลากร เป็นต้น ส่วนปัจจัยด้าน โครงสร้างความเป็นเจ้าของสื่อที่แตกต่างกันระหว่างสื่อของรัฐ ซึ่งได้แก่ โทรทัศน์และวิทยุ กับสื่อขององค์กรเอกชน ซึ่งได้แก่ หนังสือพิมพ์ กลับเป็นปัจจัยที่ดูเหมือนจะไม่มีผลต่อการกำหนดบทบาทของข่าวท้องถิ่นเท่าใดนัก