ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการมารับการรักษาของผู้ป่วยเบาหวานในโรงพยาบาลชุมชน จังหวัดกาญจนบุรี

Abstract

การศึกษานี้เป็นการศึกษาเชิงพรรณนา ณ จุดเวลาหนึ่ง มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาถึงการมารับการรักษาของผู้ป่วยเบาหวานที่มารับบริการในโรงพยาบาลชุมชน จังหวัดกาญจนบุรี ใช้วิธีการสัมภาษณ์ตามแบบสอบถามที่สร้างขึ้นโดยผู้วิจัย สุ่มตัวอย่างแบบง่ายได้จำนวนตัวอย่าง 518 ราย จากโรงพยาบาลชุมชน 4 แห่ง และ จากการแจงนับข้อมูลจากทะเบียนผู้ป่วยเบาหวาน เก็บข้อมูลระหว่างเดือนตุลาคม 2541 - มกราคม 2542 ข้อมูลที่ ได้นำมาวิเคราะห์หาร้อยละ, ค่าเฉลี่ย, ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน วิเคราะห์ความสัมพันธ์โดยใช้ Chi - square test, Pearson Correlation Coefficient และเปรียบเทียบความแตกต่างโดย Unpaired t – test ผลการศึกษาพบว่ามีผู้ป่วยเบาหวานมารับการรักษาสม่ำเสมอร้อยละ 69.9 เหตุผลของการขาดการรักษาคือ ติดธุระและลืมวันนัด ร้อยละ 45.9 และ 13.6 ตามลำดับโดยขาดการรักษาเฉลี่ย 2 ครั้งต่อปี ผู้ป่วยส่วนใหญ่เป็นเพศหญิงร้อยละ 73.4 มีอายุเฉลี่ย 57.83 ปี ระดับการศึกษาชั้นประถมร้อยละ 72.6 และไม่ได้ทำงาน มีรายได้เฉลี่ยต่อเดือน 5,011.9 บาท เขตที่อยู่อาศัยห่างจากโรงพยาบาล ระยะทางเฉลี่ย 12.6 กม. และอาศัยอยู่กับครอบครัว มีระยะเวลาการป่วยเป็นโรคและรับการรักษาด้วยแผนปัจจุบัน เฉลี่ย 5.54 ปี การควบคุมระดับน้ำตาล ในเลือดส่วนใหญ่อยู่ในเกณฑ์ไม่ดีร้อยละ 53.6 มีการเปลี่ยนขนาดยาร้อยละ 84.9 อย่างน้อย 1 ครั้งต่อปี มีสิทธิด้านการรักษาพยาบาล ร้อยละ 90 การนัดมารักษาทุก 4 สัปดาห์เป็นส่วนใหญ่ร้อยละ 78.8 ผู้ป่วย ได้รับบริการสุขศึกษารายกลุ่มร้อยละ 55.3 เมื่อขาดการรักษาไม่มีการติดตามร้อยละ 43.6 ไม่ได้รับการส่งต่อเพื่อดูแลต่อเนื่องร้อยละ 86.2 สันพันธภาพที่ดีจากเจ้าหน้าที่ ร้อยละ 90.9 และมีคะแนนความรู้เกี่ยวกับโรคเบาหวาน ความเชื่อด้านสุขภาพ การดูแลตนเองและความพึงพอใจต่อการบริการอยู่ระดับปานกลาง ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการมารับการรักษา สม่ำเสมออย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ( P < 0.05 ) ได้แก่ อาชีพ, รายได้, ระยะทางเขตที่อยู่อาศัย, การมีผู้ดูแล, ระยะ เวลาการเป็นโรค, ระยะเวลารักษาแผนปัจจุบัน, จำนวนชนิดยา, การได้รับบริการสุขศึกษา และ ความพึงพอใจการ บริการผลการศึกษาชี้ให้เห็นว่าควรจัดระบบบริการในคลินิกเบาหวานให้ครอบคลุมทุกด้านและเหมาะสม กับผู้ป่วยในชุมชนเพื่อให้เกิดการติดตามได้อย่างต่อเนื่อง