การผลิตปลาหมึกป่นเพื่อใช้เป็นส่วนประกอบอาหารกุ้ง

Abstract

การเลี้ยงกุ้งทะเลโดยวิธีการให้อาหารสมทบ เป็นวิธีที่ช่วยเพิ่มผลผลิตกุ้งทะเล ซึ่งนับวันปริมาณที่ได้จากการจับมีแนวโน้มลดลงไปเรื่อย ๆ งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ที่จะใช้ปลาหมึกป่นเป็นส่วนผสมในอาหารกุ้งทดแทนหรือเสริมกับปลาป่น โดยแบ่งขั้นตอนในการศึกษาเป็นการผลิตปลาหมึกป่น และการเลี้ยงกุ้งจากอาหารซึ่งมีปลาหมึกป่นเป็นส่วนผสม เพื่อเปรียบเทียบผลในด้านการเจริญเติบโต อัตราการตาย ผลผลิต และผลกระทบของอาหารสำเร็จรูปที่ใช้ต่อการเปลี่ยนแปลงสภาวะแวดล้อมทางเคมีและฟิสิกส์บางประการในบ่อทดลอง กรรมวิธีการผลิตปลาหมึกป่น ประกอบด้วยขั้นตอนการจัดเตรียมวัตถุดิบ นำมาผ่านการนึ่งด้วยไอน้ำภายในหม้อนึ่งไอน้ำระบบความดัน สู่ขั้นตอนการบดละเอียดด้วยโม่หินไฟฟ้า และการอบแห้งด้วยเครื่องอบแห้งแบบลูกกลิ้งทรงกระบอกคู่ ผลิตภัณฑ์ที่ได้นำไปใช้เป็นแหล่งโปรตีนในอาหารกุ้ง ชนิดของอาหารที่ใช้ในการทดลองมี 4 สูตร กำหนดระดับโปรตีนประมาณ 35%ในอาหาร อาหารสูตร 1 มีปลาป่นเป็นแหล่งโปรตีน (control) อาหารสูตร 2 ใช้ผลิตภัณฑ์ปลาหมึกกล้วยทั้งตัวป่นเป็นแหล่งโปรตีน อาหารสูตร 3 ใช้ปลาหมึกป่นที่ทำจากเศษปลาหมึกประกอบด้วยเครื่องใน หนัง และส่วนหัว ในอัตราส่วน 1:1:1 เป็นแหล่งโปรตีน และอาหารสูตร 4 ใช้ปลาป่นกับปลาหมึกป่นที่ทำมาจากเศษปลาหมึกเป็นแหล่งโปรตีนในอัตราส่วน 1:1 ในการเลี้ยงใช้ลูกกุ้งกุลาดำขนาด P-15 เลี้ยงในบ่อทดลองระบบหมุนเวียนน้ำแบบปิด ผลการทดลองปรากฏว่า อาหารสูตร 4 ให้การเจริญเติบโตของกุ้งดีที่สุด รองลงมาได้แก่ อาหารสูตร 2, 3 และ 1 ตามลำดับ อัตราการเจริญเติบโตของกุ้งที่เลี้ยงด้วยอาหารสูตร 1, 2, 3 และ 4 มีค่าเฉลี่ยประมาณ 0.120, 0.223, 0.141 และ 0.322 กรัม/สัปดาห์ ตามลำดับ ส่วนอัตราการตายของกุ้งที่เลี้ยงด้วยอาหารสูตร 1, 2, 3 และ 4 มีค่าเฉลี่ยร้อยละ 49.5, 34.0, 36.8 และ 29.3 ตามลำดับ อัตราการเปลี่ยนอาหารเป็นเนื้อกุ้งสำหรับอาหารสูตรที่ 1, 2, 3 และ 4 คือ 9.82, 3.43, 5.81 และ 2.20 ตามลำดับ ผลผลิตสูงสุดภายในระยะเวลา 12 สัปดาห์ ได้แก่ อาหารสูตร 4 คือ 174.042 กรัม/ตารางเมตร ส่วนอาหารสูตร 1, 2 และ 3 ให้ผลผลิตเฉลี่ย 40.129, 112.596 และ 68.001 กรัม/ตารางเมตร ตามสำดับราคาอาหารสำเร็จรูปของอาหารสูตรที่ 1, 2, 3 และ 4 เท่ากับ 12.19, 12.06, 5.44 และ 8.81 บาท/กิโลกรัม ตามลำดับ