การกำหนดขนาดเริ่มต้นที่เล็กที่สุดของที่อยู่อาศัยโดยการมีส่วนร่วมของคนในชุมชนศิริอำมาตย์ เขตพระนคร

Abstract

การกำหนดขนาดและรูปแบบ เพื่อใช้ในการออกแบบที่อยู่อาศัยใหม่ให้กับชาวชุมชนศิริอำมาตย์ จำเป็นต้องมีการศึกษาหาขนาดที่เล็กที่สุดของส่วนต่างๆ ในที่อยู่อาศัยเดิมที่ชาวชุมชนสามารถอยู่อาศัยได้จริง รวมทั้งต้องมีการศึกษา การดำเนินชีวิตและรูปแบบการใช้ที่อยู่อาศัยของคนในชุมชน เพื่อใช้เป็นข้อมูลพื้นฐานในการกำหนดขนาด และรูปแบนของที่อยู่อาศัยที่เหมาะสม ภายใต้ข้อจำกัดทางต้านเศรษฐกิจของคนในชุมชน โดยอาศัยขบวนการในการมีส่วนร่วมของชาวชุมชน เพื่อกำหนดรูปแบบและขนาดทางกายภาพที่เหมาะสม จากการสำรวจพบว่าจำนวนหลังคาเรือนที่อยู่ในชุมชนศิริอำมาตย์มีทั้งหมด 34 หลังคาเรือน ส่วนใหญ่เป็นครัวเรือนขนาดเล็กโดยมีจำนวนสมาชิก เฉลี่ยอยู่ที่ 3.13 คนต่อครัวเรือน และมากกว่าครึ่งของชุมชนได้มีการนำพื้นที่ส่วนที่เหลือของตนมาให้ผู้อื่นเช่า ซึ่งบางครัวเรือนอาศัยอยู่ในชุมชนนีมามากกว่า 7 ทศวรรษและไม่ต้องการที่จะย้ายไปอยู่ที่อื่น เนื่องจากอยู่ใกล้แหล่งงาน โดยรูปแบบในการใช้ที่อยู่อาศัยจะมีความแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับอาชีพและการรูปแบบการดำเนินชีวิตของผู้ที่อาศัยในที่อยู่อาศัยนั้นๆ ซึ่งบางครัวเรือนใช้พื้นที่ในที่อยู่อาศัยเพื่อ ก่อให้เกิดรายได้โดยใช้เป็นที่เตรียมสินค้าเพื่อนำไปจำหน่าย เช่น อาหาร , หระเครื่อง , ของเก่า และเป็นรานขายก๋วยเตี๋ยว บางครัวเรือนใช้ที่อยู่อาศัยเพื่อการอยู่อาศัยและพักก่อนเพียงอย่างเคียว รูปแบบในการจัดพื้นที่อยู่อาศัยมีลักษณะเป็นผังเปิดโล่ง (open plan) ซึ่งสามารถดัดแปลงพื้นที่เดียวกันนี้ให้เป็นการประกอบกิจกรรมอเนกประสงค์อื่นๆ ในเวลาที่ต่างกันไต้ ส่วนใหญ่อยู่อาศัยที่นี่มานานมากกว่า 10 ปี ซึ่งก็เป็นระยะเวลาที่ยาวนาน ที่อยู่อาศัยส่วนใหญ่ไม่ได้มีการต่อเติมทั้งที่มีความต้องการที่จะต่อเติมให้มีพื้นที่ใช้สอยมากขึ้นก็ตาม มีแต่เพียงการซ่อมแซมพอที่จะให้สามารถใช้งานต่อไปได้เท่านั้น เนื่องจากพื้นที่ในการที่จะขยายไม่เพียง พอรวมทั้งปัญหาความไม่มั่นคงในการครอบครองที่ดิน จากการวิเคราะห์พบว่ามีเพียง 13 ครัวเรือนเท่านั้นที่มีความสามารถในการจ่ายเพื่อที่อยู่อาศัยใหม่ตามแบบที่ทางกรุงเทพมหานครเป็นผู้ออกแบบให้ ดังนั้นจึงเสนอให้มีการจัดทำที่อยู่อาศัยที่เป็นหน่วยเริ่มต้นหลักที่มีขนาดเล็กที่สุด (Core Unit) และสามารถต่อเติมได้ในภายหลัง ซึ่งมีราคาถูกกว่าที่ทางกรุงเทพมหานครออกแบบมาให้และมีความสอคคล้องกับวิถีชีวิตของคนในชุมชนศิริอำมาตย์ ในการกำหนดขนาดของส่วนต่างๆ เพื่อใช้ในการออกแบบได้นำมาจากการศึกษาหาขนาดพื้นที่ที่เล็กที่สุดของส่วนต่างๆ ในที่อยู่อาศัยเดิมซึ่งคนในชุมชนสามารถอยู่ได้ และได้พบว่าจำนวนเมือที่อยู่อาศัยเริ่มต้นที่เล็กที่สุดคือ 11.52 ตรม. โดยมีส่วนประกอบหลักของหน่วยเริ่มต้น ประกอบด้วย ส่วนนอน, ส่วนทานอาหาร,ส่วนสันทนาการ, ส่วนเก็บของ และ ส่วนที่เป็นห้องนำและชักล้าง