ผลของสารประกอบดีบุกอินทรีย์ต่อราที่สร้างเอนไซม์ เซลลูเลส

Abstract

จากการคัดแยกราที่ก่อปัญหาบนไม้ยางพาราพบราอยู่ในกลุ่ม Syncephalustrum sp ., Rhizopus sp., Aspergillus spp., Penicillium sp., Trichoderma sp. และ Unidentified เชื้อราทุกสายพันธุ์สามารถผลิตเอนไซม์เซลลูเลสํได้ โดย Trichoderma sp. Pol1 เป็นราที่มีความสามารถผลิตเอนไชม์ได้สูงสุดทั้งในอาหารวุ้น คาร์บอกซิเมทธิลเชลลูโลส และในอาหารเหลวตามสูตรอาหารของ Mandel และ Sternberg เมื่อทดสอบผลของสารประกอกดีบุกอินทรีย์และสารฆ่าราต่อการยับยั้งการทำงานของเซลลูเลสที่ผลิตทางพาณิชย์ และเซลลูเลสที่สร้างจากตัวแทนราพบว่าสารประกอบดีบุกอินทรีย์และสารฆ่าราที่ใช้ทดสอบที่ความเข้มข้น 100 ppm มีผลค่อนข้างต่ำต่อการยับยั้งการทำงานของเอนไซม์ ในขณะที่ที่ความเข้มข้นต่ำกว่าสามารถยับยั้งการงอกของสปอร์และการเจริญของสายใยรา พบว่า บิสไตรบิวทิลทินออกไซค์ (T.B.T.O) ที่สังเคราะห์โดยภาควิชาเคมี คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มีประสิทธิภาพสูงสุด โดย T.B.T.C เข้มข้นต่ำกว่า 200 ppm และ 60 ppm สามารถยับยั้งการงอกของสปอร์และการเจริญของสายใยแบบกึ่งฆ่าได้ เมื่อศึกษากลไกการยับยั้งการงอกของสปอร์ พบว่าการยับยั้งการงอกของสปฺอร์มี 3 แบบ คือ การยับยั้งการงอกแบบชั่วคราว การยับยั้งการงอกแบบกึ่งฆ่า และการยับยั้งการงอกที่ให้ผลฆ่าสปอร์ พบว่า T.B.T.O. เข้มข้น 2 ppm ให้ผลยับยั้งการงอกของสปอร์ Trichoderma sp . Pol1 แบบชั่วคราว คือ สปอร์ถูกยับยั้งการงอกในระบบที่มี T.B.T.O. แต่สามารถงอกในอาหารใหม่ได้ ขณะที่ที่ 5 ppm เมื่อบ่มกับ สปอร์นาน 24 ชม. จะให้ผลยับยั้งแบบกึ่งฆ่า คือ พบผลการยับยั้งการงอกของสปอร์ในระบบที่มี T.B.T.O. และในอาหารเลี้ยงเชื่อใหม่ แต่พบว่าเมื่อเติม Tween 80 ลงในระบบการยับยั้งการงอกของสปอฺร์จะสามารถทำให้สปอร์ที่ถูกยับยั้งแบบกึ่งฆ่ากลับงอกขึ้นใหม่ได้ เมื่อเพิ่มระยะเวลาบ่มสปอร์ในระบบทีมี T.B.T.O. เป็น 72 ชม. แล้วสปอร์จะถูกฆ่า พบว่ามีการนำ T.B.T.O . เข้าไปภายในสปอร์แล้วมีผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงลักษณะบางอย่างของสปอร์รุ่นต่อ ๆ มา การยับยั้งการงอกของสปอร์โดยสารประกอบ ดีบุกอินทรีย์คาดว่าเกิดจากการที่สารประกอบดีบุกอินทรีย์เข้าสู่เซลล์และขัดขวางระบบเมตาบอลิสมของสปอร์ และอาจจับอยู่บนผิวสปอร์ทำให้ขัดขวางการนำสารอาหารเข้าสู่สปอร์ได้ นอกจากนี้ยังพบว่า T.B.T.O. สามารถยับยั้งการเจริญของสายใยและยับยั้งการส์ร้างสปอร์โดยมีกลไกการยับยั้ง 3 แบบ เช่นเดียวกับกรณีการยับยั้งการงอกของสปอร์