องค์ประกอบทางเคมีและฤทธิ์ทางชีวภาพของเถาชิงช้าสะแกราช

Abstract

ชิงช้าสะแกราช (Tinospora siamensis Forman) วงศ์ Menispermaceae เป็นพืซที่ถูกค้นพบครั้งแรกใน ประเทศไทยที่ป่าสะแกราช อำเภอวังน้ำเขียว จังหวัดนครราชสีมา โดยพืซในสกุล Tinospora หลายชนิดถูกใช้เป็น ยาสมุนไพร มีสรรพคุณแก้ไข้ ต้านการอักเสบ ต้านเบาหวาน ต้านภูมิแพ้ และปรับภูมิคุ้มกัน เป็นต้น ในปัจจุบันยัง ไม่มีการรายงานถึงองค์ประกอบทางเคมีและฤทธิ์ทางชีวภ าพของพืชชนิดนี้มาก่อน ดังนั้นงานวิจัยนี้จึงมี วัตถุประสงค์เพื่อศึกษาองค์ประกอบทางเคมีและฤทธิ์ทางชีวภาพของเถาชิงช้าสะแกราช โดยใช้วิธีการแยกสกัดสาร ด้วยเทคนิคโครมาโทกราฟีและวิเคราะห์โครงสร้างทางเคมีของสารบริสุทธิ์ด้วยเทคนิคสเปคโทรสโกปี การวิจัยนี้ สามารถแยกสารบริสุทธิ์จากสารสกัดส่วนเอทิลอะซีเตทได้ 2 ชนิด ได้แก่ 15,16-Epoxy-4-hydroxy-2,13(16), 14- clerodatriene-17,12:18,6 -diolide และnaringenin ซึ่งเป็นสารในกลุ่ม diterpenoid และ (avonoid ตามลำดับ เมื่อทดสอบฤทธิ์ลดระดับน้ำตาลในเลือดผ่านกลไกการยับยั้งเอนไซม์แอลากลูโคซิเดส พบว่าสารทั้ง 2 ชนิด สามารถยับยั้งเอนไซม์แอลฟากลูโคซิเดสได้โดย naringenin (ICS><1,203.05 แIN) มีฤทธิ์ในการยับยั้งเอนไซม์ แอลฟากลูโคซิเดส ได้ดีกว่า 15,16-Epoxy-4-hydroxy-2,13(16), 14-clerodatriene-17,12:18,6-diolide (ICso1,583.13土66.87 มM) และ Acarbose (ICso1,591 t 236.88 แiM) โดยข้อมูลที่ได้เป็นรายงานครั้งแรกถึง องค์ประกอบทางเคมีและฤทธิ์ทางชีวภาพของต้นชิงข้าสะแกราช และอาจนำสารนี้ไปพัฒนาต่อเป็นยารักษา โรคเบาหวานที่เป็นยาใหม่จากธรรมชาติได้