การวิเคราะห์ปรัชญาการปฏิรูปการศึกษาจากวรรณกรรมที่เกี่ยวข้องกับโครงการ "การศึกษาไทยในยุคโลกาภิวัตน์ : สู่ความก้าวหน้าและความมั่นคงของชาติในศตวรรษหน้า"

Abstract

วิเคราะห์แนวคิดเกี่ยวกับปรัชญาการศึกษาจากแนวคิดในการปฏิรูปการศึกษาของวรรณกรรมที่เกี่ยวข้องกับโครงการ "การศึกษาไทยในยุคโลกาภิวัตน์ : สู่ความก้าวหน้าและความมั่นคงของชาติในศตวรรษหน้า" โดยใช้เทคนิคการวิจัยเอกสาร ผลการวิจัยพบว่า แนวคิดในการปฏิรูปการศึกษาของวรรณกรรมที่เกี่ยวข้องกับโครงการดังกล่าว มีแนวคิดโน้มไปทางปรัชญาการศึกษาปฏิรูปนิยมสูงสุด รองลงมา คือ พิพัฒนาการนิยม มนุษยนิยม-แนวใหม่ มนุษยนิยม พุทธศาสตร์ และ อัตถิภาวนิยม ตามลำดับ ส่วนแนวคิดที่มีแนวโน้มต่ำสุด คือ ปรัชญาการศึกษาพฤติกรรมนิยม สำหรับปรัชญาการศึกษาที่มีแนวคิด ในระดับต่ำ คือ สารัตถนิยมและเสรีนิยม ตามลำดับ เมื่อพิจารณาตามองค์ประกอบทางการศึกษา 6 ด้าน คือ จุดมุ่งหมายการศึกษา หลักสูตร ผู้สอน ผู้เรียน กระบวนการเรียนการสอน และการบริหารและการจัดการทางการศึกษา พบว่า มีแนวคิดโน้มไปทางปรัชญาการศึกษาปฏิรูปนิยมสูงสุดทุกองค์ประกอบ ส่วนแนวคิดที่มีแนวโน้มรองลงมามีความแตกต่างกัน คือ ด้านจุดมุ่งหมายการศึกษามีแนวคิดโน้มไปในแนวพุทธศาสตร์ ด้านหลักสูตรและด้านผู้เรียนโน้มไปในแนวมนุษยนิยม ด้านผู้สอนและด้านบริหารและการจัดการทางการศึกษาโน้มไปในแนวมนุษยนิยม-แนวใหม่ ด้านกระบวนการเรียนการสอนโน้มไปทางพิพัฒนาการนิยม ส่วนปรัชญาการศึกษาที่มีแนวคิดต่ำสุดทุกองค์ประกอบ คือ พฤติกรรมนิยม ยกเว้นองค์ประกอบด้านการบริหารและการจัดการศึกษามีแนวคิดปรัชญาการศึกษาเสรีนิยมต่ำสุด