พัฒนาการของการศึกษาวิชาชีพดนตรีไทยในสมัยรัตนโกสินทร์

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาความเป็นมาของการศึกษาวิชาชีพคนตรีไทยในสมัย รัตนโกสินทร์ และปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการศึกษาวิชาชีพคนตรีไทย ผู้วิจัยใช้วิธีการวิจัยเชิงประวัติศาสตร์ ผลการวิจัยสรุปได้ว่า การศึกษาวิชาชีพคนตรีไทยในสมัยรัตนโกสินทร์ แบ่งออกเป็น 2 ระยะ คือ ระยะแรก (พ.ศ. 2325-2475) เป็นการจัดการศึกษาโดยอิสระ ใช้บ้าน วัด และวัง เป็นสถานที่ ศึกษา วัตถุประสงค์ของการจัดการศึกษาเพื่อนดนตรีไปใช้บรรเลงประกอบพิธีกรรมต่าง ๆ การ เข้าศึกษาใช้วิธีไหว้ครู หลักสูตรเน้นการปฏิบัติเครื่องดนตรีเพื่อการนำไปใช้เป็นสำคัญ ส่วนการศึกษาใน ระยะที่ 2 (พ.ศ. 2476-2529) เป็นการจัดการศึกษาในสถาบันการศึกษา เพื่อผลิตบุคลากรทางด้าน ดนตรีไทยให้กับหน่วยงานต่าง ๆ ของรัฐ การจัดและดำเนินการศึกษาในสถาบันการศึกษาต่าง ๆ ที่เปิด สอนวิชาชีพดนตรีไทย ในด้านการรับเข้าศึกษาใช้วิธีการสอบ หลักสูตรแบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือเพื่อ ผลิตศิลปินทางด้านดนตรีไทย และเพื่อผลิตครูสอนดนตรีไทยให้กับสถาบันการศึกษาต่าง ๆ ปัจจัยที่สำคัญที่มีผลต่อการศึกษาวิชาชีพดนตรีไทยในสมัยรัตนโกสินทร์ คือ การให้การสนับสนุน ของผู้บริหารประเทศ การศึกษาวิชาชีพคนตรีไทยได้พัฒนาขึ้นมาตามความต้องการของผู้บริหารประเทศและ ความต้องการของหน่วยงานต่าง ๆ สิ่งสำคัญที่เป็นปัญหาต่อการศึกษาวิชาชีพคนตรีไทย คือ การถ่ายทอดที่มีการบันทึกเป็นลายลักษณ์อักษรไว้เป็นหลักฐานกับการไม่ได้คิดค้นสิ่งใหม่ ๆ ขึ้นมาแทนสิ่งที่สูญหายไป ทำให้ - การพัฒนาการศึกษาวิชาชีพคนตรีไทยไม่ได้พัฒนาขึ้นมากเท่าที่ควร การศึกษาวิชาชีพคนตรีไทยในอนาคต ควรจะมีหน่วยงานกลางที่รับผิดชอบในการประสานงาน เกี่ยวกับการจัดและดำเนินการศึกษาวิชาชีพคนตรีไทยในสถาบันอุดมศึกษาที่เปิดสอนวิชาชีพดนตรีไทย