การวิเคราะห์ลักษณะการสร้างสรรค์ของศิลปินเพลงแนวดนตรีโปรเกรสสีฟร็อค

Abstract

การวิจัยนี้เป็นการวิเคราะห์ลักษณะการสร้างสรรค์ของศิลปินเพลงไทยแนวดนตรีโปรเกรสสีฟร็อค โดยใช้แนวคิดชาติพันธุ์ดนตรีวิทยา (Ethnomusicology) ในการศึกษาถึงกระบวนการต่างๆ ที่ชักนำไปสู่การสร้างสรรค์ดนตรีของศิลปิน จำนวน 9 คน และศึกษาจากบทเพลงโปรเกรสสีฟร็อค จำนวน 15 อัลบั้ม วัตถุประสงค์ในการวิจัย มีดังนี้ 1. เพื่อศึกษาชีวประวัติความเป็นมาของศิลปินดนตรีแนวโปรเกรสสีฟร็อค 2. เพื่อศึกษาลักษณะการสร้างสรรค์งานดนตรีของศิลปินแนวโปรเกรสสีฟร็อคในสังคมไทย 3. เพื่อศึกษาแนวโน้มดนตรีแนวโปรเกรสสีฟร็อคในสังคมไทย ผลการวิจัยพบว่า 1. ศิลปินทุกคนมีภูมิหลังด้านดนตรีที่แตกต่างกัน โดยได้รับอิทธิพลดนตรีจากครอบครัวเป็นพื้นฐาน แนวดนตรีที่ฟังมีหลากหลายแนว เช่น ป๊อป ร็อค คลาสสิค เพลงลูกทุ่ง และไทยสากล แต่ดนตรีที่ก่อให้เกิดจุดหักเหมาสู่การสร้างสรรค์งานโปรเกรสสีฟร็อค คือแนวร็อค และโปรเกรสสีฟร็อคตะวันตกในช่วง ค.ศ. 1960-1970 2. การสร้างสรรค์งานดนตรีของศิลปินโปรเกรสสีฟร็อค มีลักษณะที่สำคัญๆ คือ ศิลปินส่วนใหญ่มีประสบการณ์ด้านดนตรีมานานก่อนที่จะผลิตงานเผยแพร่สู่สังคม ศิลปินมีเจตนาและความตั้งใจในการแสวงหาความรู้และประสบการณ์ดนตรีที่หลากหลาย และนำมาผสมผสานเป็นแนวโปรเกรสสีฟร็อคที่เป็นเอกลักษณ์ของตนเอง ทำให้ดนตรีโปรเกรสสีฟร็อคของศิลปินกลุ่มนี้มีกลิ่นอายของดนตรีตะวันตกและตะวันออกอยู่ในผลงาน นอกจากนี้ ศิลปินทุกคนยังมีบุคลิกพิเศษที่คล้ายคลึงกัน คือ เป็นผู้ที่ช่างอ่าน ช่างสังเกตเกี่ยวกับชีวิตและสังคมรอบตัว รักในงานศิลปะหลายแขนง อย่างไรก็ดี ศิลปินทุกคนพบว่าอุปสรรคใหญ่ในการสร้างสรรค์งาน คือเรื่องเงินทุนในการผลิตและระบบการเผยแพร่ดนตรีที่กีดกั้นศิลปินอิสระ 3. ศิลปินมีแนวทางในการสร้างสรรค์งาน 2 รูปแบบ คือกลุ่มที่มุ่งเน้นด้านสุนทรียภาพของดนตรีในแนวศิลปะเพื่อศิลปะ และกลุ่มที่มุ่งเน้นด้านสะท้อนและปลุกจิตสำนึกสังคมในแนวศิลปะเพื่อชีวิต 4. ดนตรีโปรเกรสสีฟร็อคในสังคมไทยขาดความต่อเนื่องเพราะศิลปินมีอุปสรรคในด้านเงินทุน จนไม่อาจออกผลงานอย่างต่อเนื่องได้ ส่งผลให้คนฟังส่วนมาก ไม่รู้จักและไม่สนใจ จนกลายเป็นกลุ่มตลาดขนาดเล็ก ในสายตาของบริษัทผลิตเพลง ทำให้บริษัทผลิตเพลงไม่สนใจที่จะสนับสนุนศิลปิน แนวโน้มของดนตรีโปรเกรสสีฟร็อคในอนาคตจะขึ้นอยู่กับปัจจัยดังต่อไปนี้ 1. สังคมให้การยอมรับอาชีพดนตรี และคนรุ่นใหม่มุ่งสู่การศึกษาและสร้างอาชีพดนตรีอย่างจริงจังมากขึ้น 2. เทคโนโลยีการผลิตดนตรีระบบดิจิตอลและการเผยแพร่ผ่านอินเตอร์เน็ตซึ่งทำให้ศิลปินหน้าใหม่แจ้งเกิดได้ และศิลปินสามารถทำอย่างอิสระบนพื้นที่ของตน 3.กลุ่มผู้ฟังดนตรีที่เปิดใจกว้างและแสวงหาแนวดนตรีใหม่ ๆ อยู่เสมอ